Harry Guntrip ve Şizoid

Şizoid: Halk arasında ve DSM-V Şizoid Kişilik Bozukluğu tanısında yer alan ortak kullanımlara bakılırsa; duygusal küntlük bulunan, yalnız, dışarıdan fark edilebilen bir çekimserlik ve içe dönüklük halinde olan, mekanik kişi olarak tanımlanabilir.

Harry Guntrip ise Şizoid tanımı üzerinde çalışan değerli araştırmacılardan biridir. Çalışmaları sonucunda elde ettiği katıları dört kategori şeklinde incelenebilir.

Bunlar;

  1. 9 özellik tanımlamıştır:
    • İçe Dönüklük: Dış dünya ile bağ kuramadığı için libidinal enerji iç dünyaya yöneltilmiştir. Dış gerçeklikten kopmuştur. Hayalperest ve fantezik kurgularla iç dünyası oldukça geniştir. Bu nedenle iç dünyasında dış dünyanın aksine aktiftir. İç dünyası herkesten sakladığı, gizlediği ve bu yüzden güvenli hissettiği alandır.

Oyun oynama biçimleri de şizoidleri ele veren bir içe dönük yapılanmayı gösterebilir. Bu nedenle terapilerde sorulabilir. Genelde kimselerin olmadığı küçük yerlerde oynayabilirler. Masa altı veya yorgan altı gibi. İleride de buna benzer alanlar yarattıkları görülür. Örneğin; eşinin ve çocukların dahi giremediği, güvenli bir alan olarak gördüğü çalışma odası gibi.

  • Çekingenlik: İçe dönüklüğün bir formudur. Fark edilebilir bir utangaç hal söz konusudur. Dış dünya ile ilişkileri engellerler. Sizi görmezse onların da sizi görmeyeceğini düşünürler. Bu bir tavus kuşu mantığı olarak görülbilir. Terapi esnasında da göz teması kurmaktan kaçınabilirler. Fakat her şizoid çekingen olmayabilir. Çekingen olmayanlar, dış dünya ile bağlantıda gibi duranlar da vardır. Bunlara gizli şizoidler denir. Bu şizoidlerin iyi bir işi, evliliği, çocuğu ve çevresi mevcuttur. Fakat derinleşildiğinde bunların hepsinin görev mantığı ile yapıldığı anlaşılır. İçsel bağ kurulamamıştır.
  • Narsizm: Dış dünya ile bağlantı kuramayan, iç dünyasına mecbur kalan kişinin narsistik bir tutumu oluşur. Çünkü sevgi nesneler içerisindedir, Libidinal bağlantı kurduğu kişi kendisidir.
  • Kendi Kendine Yetme: Kendi kendilerine ne kadar çok yetebilirlerse başkaları ile ilişki kurmaktan o derece uzak durabilirler, bundan kaçabilirler. Bu nedenle kendi kendine yetebilme becerileri oldukça gelişmiştir. Bunun için çabalarlar.

Kendi kendine yetebilmeyi erken çocukluk dönemlerinde öğrenmişlerdir. Yetişkin sorumluluk kabiliyetlerini onaylanma ihtiyacı için henüz çocukken edinmişlerdir.

  • Üstünlük Hissi: Üstünlük Hissi: Kendi kendine yetebilmenin bir getirisidir. Diğerlerinden üstündür çünkü ancak bu şekilde onlarız yapabileceğinin farkındadır. Narsistler ile farklıdır. Grandiyöz bir tarafı yoktur. Narsizmdeki gibi diğerleri onları utandırdığı, aşağıladığı ve hoşuna gitmediği için diğerlerinin değeri üstünlük kurularak yok edilmeye çalışılmaz. Sadece kendi kendine yetebilmeleri için üstünlük hissi oluşur. Amaç onlardan üste olup onlardan uzak durabilmektir. Bu da yine güvenli mesafe istemidir.
    • Arzu Kaybı: Duygusal bir küntlük vardır. Eksikliği hissedilir. Fakat neyin eksik olduğu bilinmez. Kendi duygu ve hisleriyle bağlantıları olmadığı gibi başka insanların da duygularını anlayamazlar. Bu nedenle empati ve duyalı olmak söz konusu bile değildir. Değerlendirmeleri veya tavırları karşı tarafta ne uyandıracak bilemezler. Duygu hissetmeme, bastırma, ihmal etme bilinçdışı düzeyde söz konusudur. Adeta bir robatikleşme söz konusudur. Bir yakın kaybında dahi üzülemediklerinden yakınabilirler.
    • Yalnızlık: İç dünyalarında bağlanma ve temas ihtiyaçları devam eder. Etrafları çok kalabalık olsa bile kalabalıklar içinde yalnızdırlar. Çünkü duygusal, gerçek bir bağ yoktur. Terapinin ileri aşamalarında sevgi ve arkadaş istekleri ortaya çıkar.
    • Benlik Yitimi: Şizoidlerin tehditler sonucu oluşan kaygılarından dolayı geliştirdikleri dissosiyatif bir savunma şeklidir. Hayatının elbet bir yerinde kişilerle temasta bulunmak zorunda kalan (örneğin terapi sürecinde olduğu gibi) şizoid sanki kendiliğinden, bedeninden kopmuş hissine kapılıyor. Çünkü duygular, eleştiriler, talepler onlar için katlanılmaz olmasına rağmen onlardan kaçamıyorlar. Bu nedenle benliklerini kaçırıyorlar, kendilerini bitirerek bu durumdan kurtulabiliyorlar. Seansta uzun sessizlikler, dalmalar bunun göstergesi olabilir. Bazen bu durum çok uzun sürer. Hatta kişiler hayatları boyu yitik bir benlikle yaşarlar.
    • Regresyon: Geriye ve içe olmak üzere iki türlü görülür. Geriye regrese ana rahmindeki güvenli alanına dönmek ile ilgilidir. Şizoidler kendilerini her zaman güvensiz bir ortamda hissettikleri için sık sık bunu kullanırlar. Yine oynadıkları yerlerden anlayabiliriz. Küçük, karanlık, sessiz yerlerin tercihi bununla bağdaşabilir bir durumdur. Çok uyumak, yorganın altından çıkmama istekleri de diğer örneklerdendir. Dış dünya tedirginliği devam ettikçe içe regrese olma durumu da görülür. Böylece iç fantezilere, kendi kurduğu güvenli dünyasına kaçar.

    2 .Temel şizoid ikilemi tanımladı: Nesne ile (Diğer kişiler ile) ilişki kurarak emniyette olmak ister fakat nesne ile ilişkiyi yalnızca kendinden taviz vererek, nesnenin ihtiyaçlarına göre hareket ederek kurabilmektedir. Bu da özgürlüğünü kaybetme korkusu yaşatır. Bu sefer bu korku ile ilişkiye mesafe koyarlar. Mesafe onları daha da yalnızlaştırır. Bu da içten içe istemedikleri bir durumdur. Önce mesafe koyarlar. Sonra tekrar nesne ilişkisi kurma çabasına dönerler. Böylece bir döngü oluşur. Canlı veya cansız her şeyle kurdukları ilişkide bunu yaşarlar. Okudukları kitabı veya filmi yarım bırakmak, çok iyi gitmesine rağmen  çalıştıkları işi bırakmak.

    3. Şizoid uzlaşma: Nesneyle hem bağ kurabilme hem de uzak kalma ihtiyaçları için kullandıkları bir savunma olarak görülebilir. Öyle bir ilişki biçimi yaratırlar ki ilişkide hem uzak hem de yakındırlar. Farklı şehirler sevgili yapmak, evli birine aşık olmak, home office çalışmak bunlara örnek olabilir. Genelde kavuşulamayacak bir araya gelinemeyecek ilişkiler seçerler.

    4. Fantezi dünyalarına da yine Guntrip dikkat çekmiştir. Bu da bir savunma yöntemidir. Dış dünyada yapamadıklarını, tehlikeli buldukları (yakın ilişki kurmak gibi) fantezilerde gerçekleştirirler. Fanteziler çok zengin, karmaşık, muazzamdır. Fantezi dünyalarıyla her gün dakikalar, saatler harcayabilirler. Daha sonra bu fantezileri bir esere dönüştüren yazarlar, sanatçılar oldukça fazladır.Terapide bu fanteziler gizlenir, zamanla ortaya çıkar.

    Psikolog Yaren Meral Moral

    Kaynakça

    Özkan, B. (2020). Norm Dışılığın Şizoid ve Türk Roman Kahramanlarındaki Görünümleri (Master’s thesis, Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü).

    Tuncer, M., KAPISIZ, Ö. Ö., & Dönmez, N. JF Masterson Yaklaşımı Çerçevesı̇nde Şı̇zoı̇d Kendı̇lı̇k Bozukluğu ve Bu Yaklaşım Çerçevesı̇nde Tanımlanmış Bı̇r Danışanın Psı̇koterapı̇sı̇nı̇n Uygulanması. Türkiye Bütüncül Psikoterapi Dergisi1(1), 79-99.

    Guntrip, H. (2003). Şizoid Görüngü Nesne İlişkileri ve Kendilik (Çev. İpek Babacan). İstanbul: Metis Ötekini Dinlemek.

    Psikolog, öneri,Anadolu, yakası psikolog öneri, avrupa yakası psikolog, öneri, en iyi psikolog avrupa yakası, istanbul psikolog tavsiye, ücretsiz psikolog, istanbul psikolog fiyatları, psikolog ücretleri, istanbul psikolog, şişli psikolog, psikolog ücretleri, online terapi, psikolog fiyatları, pedagog, psikolog randevu, psikolog merkezi, psikolojik testler, online terapi, yetişkin terapi ,çocuk-ergen terapi, aile-çift terapi, hipnoz terapi, çocuk ergen, cinsel terapi, terspist, panik atak, özgüven, depresyon, ilişki problemi, travma, okb, vesvese, takıntı, obsesif kompalsif bozukluk, kişilik bozukluğu, paranoid, kişilik bozukluğu, narsizim, narsisizm, borderline, kişilik, bozukluğu, çekingen, anksiyete, kaygı, sosyal fobi, çekingenlik, kararsızlık, kapalı yer korkusu, klostrofobi, hassas bağırsak sendromu, erken boşalma, iktidarsızlık, erektil disfonksiyonel bozukluk, vajinismus, Adalar, Arnavutköy, Ataşehir, Avcılar, Bağcılar, Bahçelievler, Bakırköy, Başakşehir, Bayrampaşa, Beşiktaş, Beykoz, Beylikdüzü, Beyoğlu, Büyükçekmece, Çatalca, Çekmeköy, Esenler, Esenyurt, Eyüpsultan, Fatih, Gaziosmanpaşa, Güngören, Kadıköy, Kağıthane, Kartal, Küçükçekmece, Maltepe, Pendik, Sancaktepe, Sarıyer, Silivri, Sultanbeyli, Sultangazi, Şile, Şişli, Tuzla, Ümraniye, Üsküdar ve Zeytinburnu, Adana, Adıyaman, Afyonkarahisar, Ağrı, Amasya, Ankara, Antalya, Artvin, Aydın, Balıkesir, Bilecik, Bingöl, Bitlis, Bolu, Burdur, Bursa, Çanakkale, Çankır,ı Çorum, Denizli, Diyarbakır, Edirne, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Eskişehir, Gaziantep, Giresun, Gümüşhane, Hakkari, Hatay, Isparta, Mersin, İstanbul, İzmir, Kars, Kastamonu, Kayseri, Kırklareli, Kırşehir, Kocaeli, Konya, Kütahya, Malatya, Manisa, Kahramanmaraş, Mardin, Muğla, Muş, Nevşehir, Niğde, Ordu, Rize, Sakarya, Samsun, Siirt, Sinop, Sivas, Tekirdağ, Tokat, Trabzon, Tunceli, Şanlıurfa, Uşak, Van, Yozgat, Zonguldak, Aksaray, Bayburt, Karaman, Kırıkkale, Batman, Şırnak, Bartın, Ardahan, Iğdır, Yalova, Karabük, Kilis, Osmaniye, Düzce, psikolog

    Psikolog, öneri,Anadolu, yakası psikolog öneri, avrupa yakası psikolog, öneri, en iyi psikolog avrupa yakası, istanbul psikolog tavsiye, ücretsiz psikolog, istanbul psikolog fiyatları, psikolog ücretleri, istanbul psikolog, şişli psikolog, psikolog ücretleri, online terapi, psikolog fiyatları, pedagog, psikolog randevu, psikolog merkezi, psikolojik testler, online terapi, yetişkin terapi ,çocuk-ergen terapi, aile-çift terapi, hipnoz terapi, çocuk ergen, cinsel terapi, terspist, panik atak, özgüven, depresyon, ilişki problemi, travma, okb, vesvese, takıntı, obsesif kompalsif bozukluk, kişilik bozukluğu, paranoid, kişilik bozukluğu, narsizim, narsisizm, borderline, kişilik, bozukluğu, çekingen, anksiyete, kaygı, sosyal fobi, çekingenlik, kararsızlık, kapalı yer korkusu, klostrofobi, hassas bağırsak sendromu, erken boşalma, iktidarsızlık, erektil disfonksiyonel bozukluk, vajinismus, Adalar, Arnavutköy, Ataşehir, Avcılar, Bağcılar, Bahçelievler, Bakırköy, Başakşehir, Bayrampaşa, Beşiktaş, Beykoz, Beylikdüzü, Beyoğlu, Büyükçekmece, Çatalca, Çekmeköy, Esenler, Esenyurt, Eyüpsultan, Fatih, Gaziosmanpaşa, Güngören, Kadıköy, Kağıthane, Kartal, Küçükçekmece, Maltepe, Pendik, Sancaktepe, Sarıyer, Silivri, Sultanbeyli, Sultangazi, Şile, Şişli, Tuzla, Ümraniye, Üsküdar ve Zeytinburnu, Adana, Adıyaman, Afyonkarahisar, Ağrı, Amasya, Ankara, Antalya, Artvin, Aydın, Balıkesir, Bilecik, Bingöl, Bitlis, Bolu, Burdur, Bursa, Çanakkale, Çankır,ı Çorum, Denizli, Diyarbakır, Edirne, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Eskişehir, Gaziantep, Giresun, Gümüşhane, Hakkari, Hatay, Isparta, Mersin, İstanbul, İzmir, Kars, Kastamonu, Kayseri, Kırklareli, Kırşehir, Kocaeli, Konya, Kütahya, Malatya, Manisa, Kahramanmaraş, Mardin, Muğla, Muş, Nevşehir, Niğde, Ordu, Rize, Sakarya, Samsun, Siirt, Sinop, Sivas, Tekirdağ, Tokat, Trabzon, Tunceli, Şanlıurfa, Uşak, Van, Yozgat, Zonguldak, Aksaray, Bayburt, Karaman, Kırıkkale, Batman, Şırnak, Bartın, Ardahan, Iğdır, Yalova, Karabük, Kilis, Osmaniye, Düzce, psikolog

    Facebook
    Twitter
    LinkedIn
    Telegram
    Comments