Hayır ve Evet’in Kökeni

 Erken çocukluk dönemine ait psikiyatrik sendromları ilk tanımlayanlardan biri Rene Spitz’dir. Spitz, “hayır” ve “evet” arasındaki arkaik ayrımdan başlayarak basit iletişime odaklanan bir gelişme hattı çizmiştir. “Hayır”ın kaynağı iki kanalda ilerliyordu; bebeğin bakım deneyiminde filogenetik köklenme ve sözel içgüdüsel davranışı sembolik ifadeye dönüştüren ontogenetik unsur. Soldan sağa olumsuz bir baş sallama hareketinin, reddetme veya geri çevirmenin anlamsal soyutlamasının başarıyla gerçekleştirildiğinin göstergesi olarak belirtmiştir. Bununla birlikte Spitz, olumsuz bir kafa sallamanın “Bunu istemiyorum” anlamına geldiği çıkarımını da yapmıştır. “Hayır”, “ben olmayan” ile “ben” arasındaki büyüyen farkı temsil eder ve nihai olarak 15-18 ay dönemlerinde kendiliğin kurulmasına yol açar. Anal aşamada, özgün köklenme davranışına bir dönüş görürüz ve bu baş sallama tepkisi, reddetmenin net bir ifadesi olarak pekiştirilir.

istanbul psikolog,beşiktaş psikolog,şişli psikolog,online terapi,online psikolog,en iyi psikolog,tavsiye psikolog,psikolog ücretleri,istanbul psikolog çağrışım

 Spitz ayrıca merkezinde “evet” yanıtı olan bir gelişim hattı da çizer. Ancak bu hat, “hayır”ın ima ettiğinden çok daha karmaşıktır. Anlamsal düzeyde olumlama, olumsuzlamanın tersidir; Felsefi bir bakış açısına göre, olumsuzlama yalnızca öncesinde bir olumlama veya onay varsa mantıksal olarak var olur. Ancak Spitz’e göre psikanalitik açıdan durum farklıdır. “Olumlama, içgüdünün gerekli bir özelliğidir. Çekici görünen şeylerin açığa çıkması için bunların bilinçli muadillerine veya entelektüel içeriğe gerek yoktur.” diye belirtmiştir. Dolayısıyla, “hayır” tepkisinin bilinçdışında mevcut olmadığı durumda, dürtünün asli niteliği, karşı çıkılmadığı takdirde, “evet”tir. Özetlemek gerekirse, ruhsal ayrışmanın henüz gerçekleşmediği arkaik düzeye bakıp ilerlediğimizde dürtünün ve dışarı boşaltımının yön tayin eden niteliğinin “alma” ve “içeri sokma”, nesne ilişkileri düzeyinde “ileri doğru hamle yapma” olduğunu, son olarak entelektüel düzeyde dürtünün bu niteliğinin olumlama ve kabulü simgelediğini ve anlamsal düzeyde olumlamanın “evet” tepkisiyle açığa çıktığını söyleyebiliriz.

 Motor boşaltım hakkında da şunu söyleyebiliriz: Başı aşağı yukarı sallama hareketi olumlama ve onayı gösterir. Anatomik açıdan bakıldığında ise, başı sağa sola sallamanın aşağı yukarı sallamaktan önce öğrenildiği varsayılır; bunun sebebi olarak henüz olgunlaşmamış boyun kasları gösterilir. Filme çekilen bakım deneyimlerinin dikkatli incelemeleri sonrasında keşfedilmiştir ki bebek doymadan emzik ağzından çıkartıldığında, çocuk henüz üç aylık olan kafasını, emziği yeniden ağzına almak için açıkça öne doğru hamle yaptığı görülmüştür. Onay için baş sallama hareketinin koşulu, boyun kaslarının yeterince olgunlaşmış olması ve bebeğin ihtiyacı olan emzik, şişe, çıngırak gibi eşyaları görmek ve bunlara ulaşma arzusudur.

Psikolog Çiğdem Başyurt

KAYNAKÇA

J. Palombo, H.K. Bendicsen, B.J. Koch, (2018), Psikanalitik Gelişim Teorileri Rehberi 1.Cilt, İSTANBUL, Psikoterapi Enstitüsü Eğitim Yayınları, ISBN 978-625-7309-28-8 (1.c), 978-625-7309-27-1 (Tk)

Hayır ve Evet’in Kökeni,olumlama,Spitz,çocuk,bebek

Hayır ve Evet’in Kökeni,olumlama,Spitz,çocuk,bebek

Hayır ve Evet’in Kökeni,olumlama,Spitz,çocuk,bebek

Hayır ve Evet’in Kökeni,olumlama,Spitz,çocuk,bebek

istanbul psikolog,beşiktaş psikolog,şişli psikolog,online terapi,online psikolog,en iyi psikolog,tavsiye psikolog,psikolog ücretleri,istanbul psikolog çağrışım