Henry Murray Öğrenilmiş İhtiyaçlar Kuramı

Henry Murray’a göre kişileri harekete geçiren, kişilerin yaşamasını sağlayan ve aynı zamanda kişiliğini etkileyen, sonradan edinilmiş birtakım ihtiyaçlar vardır. Bu ihtiyaçlara göre dürtüler oluşur. Dürtüler yoluyla duygu, düşünce ve davranış şekillenir. Kişilerin ihtiyaçları birbirinden farklıdır. Her kişide birden fazla ihtiyaç olabilir. Fakat bu ihtiyaçların yoğunlukları durumlara değişkenlik göstermektedir. En yoğun ihtiyaç baskın gelerek davranışa yön veren olur. Örneğin sınava bir haftası kalan öğrencinin Başarı İhtiyacı sınavına iki gün kaldığında daha da artabilir. Sınavına bir hafta varken Bağlanma- Yakın İlişki Kurma İhtiyacı baskın gelip davet edildiği bir partiye gidebilirken, sınavına iki gün kala gitmeyi reddedebilir.

 Murray’ın kişilikte ve davranış oluşumunda dikkat çektiği ihtiyaçlar kişide doğrudan gözlenemez. Dışarıdan doğrudan gözlemlenebilen ihtiyaçlar birincil ihtiyaçlardır. Bunlar doğuştan gelir ve yaşamsal faaliyetlerin devamlılığı için gerekli olan ihtiyaçlardır. Bunlar; yeme-içme, cinsellik, korunma… Murray’ın bahsettiği, kişiliği etkileyen ise ikincil ihtiyaçlardır. Bunlar psikolojik ve duygusal doyum gerektiren ihtiyaçlardır. İkincil ihtiyaçlar direkt gözlem yoluyla değil, gözlemlenebilen davranışlardan yapılan çıkarımlar yoluyla anlaşılır. Bunlar; kazanma, başarma, ait olma…

Murray ihtiyaçların iki dönemden biri içerisinde olduğuna dikkat çeker. Kuluçka dönemi; eğer bir ihtiyaç çevre koşulları nedeniyle bastırılmışsa, yasaklanmışsa ihtiyaç kuluçka dönemine girebilir. Bu dönemde olan ihtiyaçlar davranışlardan gözlemlenemez. Açığa çıkma dönemi; ihtiyacı karşılamak için doğru koşullar sağlanmışsa açığa çıkma dönemindedir. Artık davranışlarda yansımaları görülebilir.

Henry Murray’a göre davranışı şekillendiren 28 öğrenilmiş ihtiyaç;

1. Elde Etme-Kazanma İhtiyacı

2. Korunma İhtiyacı

3. Düzen İhtiyacı

4. Elde Tutma-Koruma İhtiyacı

5. Yapı İhtiyacı

6. Üstünlük İhtiyacı

7. Başarı İhtiyacı

8. Tanınma-Onaylanma İhtiyacı

9. Kendini Sergileme-Gösterme İhtiyacı

10. Dokunulmama İhtiyacı

11. Kaçınma İhtiyacı

12. Savunma İhtiyacı

13. Karşı Hareket Yapma İhtiyacı

14. Başat-Baskın/Güçlü Olma

15. İtaat Etme-Uyma İhtiyacı

16. Benzerlik İhtiyacı

17. Özerklik İhtiyacı

18. Farklı Olma İhtiyacı

19. Saldırganlık İhtiyacı

20. Kendini Aşağılama İhtiyacı

21. Çekinme İhtiyacı

22. Bağlanma-Yakın İlişki Kurma İhtiyacı

23. Reddetme İhtiyacı

24. Manevi İlgi-Yetiştirme İhtiyacı

25. Yardım Alma-İlgi Görme İhtiyacı

26. Oyun İhtiyacı

27. Kavrama-Anlama İhtiyacı

28. Açıklama-Yorumlama İhtiyacı

Psikolog Yaren Meral Moral

Kaynakça

Fidan, E. (2017). MurrayinÖğrenilmiş İhtiyaçlar (Manifest Needs)kuramı bağlamında tüketici davranışlarının değerlendirilmesi (Master’s thesis, Sosyal Bilimler Enstitüsü).

CİHANGİR-ÇANKAYA, Z. (2009). Öğretmen adaylarinda temel psikolojik ihtiyaçlarin doyumu ve iyi olma. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi7(3), 691-711.

COŞKUN, H., & ASLAN, S. (2021). KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ, DUYGUSAL DIŞAVURUM VE SOSYAL ONAY İHTİYACI KAVRAMLARI ÜZERİNE BİR DERLEME. Uluslararası Anadolu Sosyal Bilimler Dergisi , 5 (1), 60-77.

Terzi, B., & Nurtan, K. A. Y. A. (2017). KONFOR KURAMI VE ANALİZİ. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi20(1), 67-74.

istanbul psikolog,şişli psikolog,psikolog ücretleri,online terapi,psikolog fiyatları,pedagog,psikolog randevu,psikolog merkezi,psikolojik testler,psikolog mail adresi,İstanbul’un ilçeleri; Adalar, Arnavutköy, Ataşehir, Avcılar, Bağcılar, Bahçelievler, Bakırköy, Başakşehir, Bayrampaşa, Beşiktaş, Beykoz, Beylikdüzü, Beyoğlu, Büyükçekmece, Çatalca, Çekmeköy, Esenler, Esenyurt, Eyüpsultan, Fatih, Gaziosmanpaşa, Güngören, Kadıköy, Kağıthane, Kartal, Küçükçekmece, Maltepe, Pendik, Sancaktepe, Sarıyer, Silivri, Sultanbeyli, Sultangazi, Şile, Şişli, Tuzla, Ümraniye, Üsküdar ve Zeytinburnu’dur.Adana, Adıyaman, Afyonkarahisar, Ağrı, Amasya, Ankara, Antalya, Artvin, Aydın Balıkesir Bilecik Bingöl Bitlis Bolu Burdur Bursa Çanakkale Çankırı Çorum Denizli Diyarbakır Edirne Elazığ Erzincan Erzurum Eskişehir Gaziantep Giresun Gümüşhane Hakkari Hatay Isparta Mersin İstanbul İzmir Kars Kastamonu Kayseri Kırklareli Kırşehir Kocaeli Konya Kütahya Malatya Manisa Kahramanmaraş Mardin Muğla Muş Nevşehir Niğde Ordu Rize Sakarya Samsun Siirt Sinop Sivas Tekirdağ Tokat Trabzon Tunceli Şanlıurfa Uşak Van Yozgat Zonguldak Aksaray Bayburt Karaman Kırıkkale Batman Şırnak Bartın Ardahan Iğdır Yalova Karabük Kilis Osmaniye Düzce psikolog,psikolog,psikoloji

Facebook
Twitter
LinkedIn
Telegram
Comments