Gelişim Evreleri

Bebeklik

Bebek ilk ikinci yılın yarısına kadar prototastik yaşantılar yaşar. Deneyimler birbirinden farklılaşmamıştır. Bu dönemde iki tip gerilim etkilidir.

İhtiyaçtan Kaynaklı Gerilim: İhtiyaçtan kaynaklı ,bedende duyulur ve ihtiyacın giderilmesi ile son bulur. Havasızlık,susuzluk,açlık gibi bu ihtiyaçların iş birliği kurularak şefkatle karşılanması konuyla ilgili kişiler arası gerilimi çözer.

Kaygıdan kaynaklı Gerilim: Kişiler arası durumlar aynı zaman bu gerilimi yaratır. Anneden bebeğe geçen kaygı bunun örneğidir. Anne bebeğin ihtiyaçlarını karşıladığında “iyi anne”, kaygıyı harekete geçirdiğinde ise “kötü anne” kişileştirmelerine yol açar. Bebek bu sayede iyi-tatmin edici anne ve kötü- kaygı verici anneyi algılar ve bekler ,sonradan bu sıfatlarla bütün ilişkilerinde diğerlerini tanımlar.

İkinci yarıda yaşantılar tanımlanıp ayrıştırıldıkça deneyimler geliştirilip prototastik yaşantılar daha karmaşık konular işaret eden sembollere dönüşür. Parataksik yaşantıya geçilir. Olaylar zamansal sıralama ile algılanır. Ve mantıksal bir bağ yoksa da birbiriyle ilişkilendirilir. Kendi bedenleri ayrıştırdıkça benim bedenim üzerinden benim sembolüne ve benim olmayan üzerinden dış gerçeklik kavramına götürür.

9.ay itibari ile deneyimler örüntüler şeklinde örgütlenmeye başlanır. Kendilik sistemine yönelik tehditler algılanır. Rahatsızlık düzeyi ve yoğunluğunu gösteren kaygı gradyanı temelinde birbirini takip eden süreçlerle öğrenme gerçekleşir. Bebek kaygı artığında fark eder, kaygıyı azaltacak davranışları deneme yanılma yoluyla öğrenir. Ödül ve ceza ayrımı yapar. Deneme yanılma ile yüz ifadeleri ve sesler ayrıt edilmeye başlar.

İlk Çocukluk

Çocuk annesi ile ortak bir dil kullanır. İyi ve kötü anne kişileştirmeleri tek gerçek bir anne altında bütünleşmiştir.

Sosyalleşme ile kişiler arası deneyimler artar ,tutarlı hale gelir. Olaylara özgü örüntüler oluşur. Bu süreci ebeveynleri beklentileri ve çocuğun yetilerine bu beklentilerin uygun olup olmadığı etkileyebilir.

Toplum tarafından kabullenilmeyen bir ihtiyacı olduğunda çocuk bu ihtiyacı toplumun açıdan kabul edilebilir hale getirerek yüceltme davranış örüntüsünü kullanır. Bu süreç bilinç dışı da etkilidir. Öğrenme yüceltme aracığıyla gerçekleşir.

Anne babanın otoritesini korumak için koyduğu kurallar ile cezalar çocuğun kişilik gelişimini etkiler. Ya çok itaatkar iyi ben ile ilişkili ve ya isyankar kötü ben ile ilişkili bir kişilik ile sonuçlanır. Çocuk cezadan kaçamak için aldatmacaya başvurur. Ki bu da ebeveyn figürlerinin davranışlarının modellenmesidir.

Kaygıdan cezadan kaçmak için kullanılan bahaneler ile mantığa bürüme ya da olayları abartma, çarpıtma ve ya başka şeylerle meşgul olma ile ilgili -mış gibi performanslar oluşur.

Kötü niyet bu evredeki en büyük tehlikedir. Çocuk şefkat ihtiyacı reddedilir ve kaygıları artırılacak muameleye maruz kalırsa bu ihtiyacı göstermenin kendilerini inciteceğine inanır. Ve bu karşılığı kötü niyetli bir varlığın özeliği olarak algılar ve bunu kişilik özelliği edinirler.

Son Çocukluk Devri

Okula girerken başlar yakın arkadaş bulma ile sona erer. Önemli olan akran ile ilişki kurma ihtiyacıdır. Okulda evde edinilen kişilik özellikleri değiştirilir, düzeltilir.

İki katkı önemlidir. Birincisi ev dışında bağ kurma deneyimi, topluma uyum sağlama deneyimidir. Ev dışında bağ kurmada anne-baba hariç diğer otorite figürleri ile kurulan ilişkiler önemlidir. Bu arada akranlar gözlenir. Topluma uyum sağlama da akranlarına toplumdaki farklılıklara rağmen uyum sağlamanın gerekliliği görülür.

Rekabet ve tavizi öğrenir. Ebeveynleri gerçekçi olarak görmeye başlanır. Farkındalık sağlayan kendilik sisteminin gücü artıkça çocukluğumuzdaki bakış açısı değişir.

İç grup ve dış grup ayrımına gideriz. popüler, ortalama ve ya dışlanan alanlarından birine uyum sağlanır. Bu evre sonucu üç yetenek elde edilir.

1-Kişiler arası ilişkileri de ihtiyaçları fark etme

2.Bu ihtiyaçları gidermeyi sağlayacak koşulları oluşturma

3.İtibarı attırmak için risk almaktan vazgeçme zamanını öğrenme

Ergenlik Öncesi Devre

İlk defa aşık olma ve kişilerarası yakınlık ihtiyacı bu deneyiminin başlangıcıdır. Bu noktada çocuklar diğerlerinin ihtiyaçlarına karşı hassaslaşırlar. Yakın arkadaş sayesinde daha önce tabu olan konularda konuşmakta özgürdür. Yakın arkadaş eksikliği endişe vericidir.

Bu dönemde psikoterapötik değişim için büyük fırsattır. Çünkü başkalarının fikirlerine karşı hassasızdır .Bu evrede daha önceki evrede yaşanan çarpıklıklar arkadaş ilişkileri aracığıyla düzelebilir. Örneğin kötü niyetli bir çocuk bu evrede yakın arkadaş arayışı içindedir ve bu sayede bir grubun parçası olarak şefkat ve ya kabul bulma ihtimalini görebilir.

İki yakın arkadaşın kurduğu grup ,diğerleri ile etkileşime geçer . Özellikle erkek çocukluların ikili yakın arkadaşlıklar kurup ardından liderlik yeteneklerini öğrenebilecekleri çeteler kurmaları önemlidir.

Bu dönemde yakınlık kurma ihtiyacı gecikirse bireyin kişiliği tehlikeye girebilir. Özellikle aynı cinsten arkadaş ile ilişki eşcinsel yönelimlere neden olabilir. Ergenlik öncesi dönemde arkadaşlıklar kurmak kişide kaygı yaratsa vardır. Kurama göre yoğun kaygıyı rağmen yalnızlıklarını giderme çabası kişilik yönelimde ciddi hata göstergesi olabilir. Bu uyum sağlama kusurudur.

Erken Ergenlik

Genital bölgeye ilgi başlar. Şehvet dinamizmi etkili olur. Cinsel davranışlar ile birlikte hayat ile ilgili anlam arayışı hakimdir. Dünyaya verdikleri anlam üç ihtyıca verdikleri karşılık üzerinden oluşur. Kaygıdan kurtulma kişisel güvenlik ihtiyacı, yakınlık en az bir kişi ile olsa da ilişki kurma ihtiyacı, şehvetin tatmin edilmesine yönelik ihtiyacı ele alışları anlamı belirler.

Yakınlık ihtiyacından nesne karşı cinse yönelik değişir. Şehvet diğer dinamizmlerle çarpışır. Örneğin ilişki kurmak kaygılandırır. Şehvet ile kişisel güvenlik ihtiyacı çarpışır.

Yetişkinler bu ihtiyaçtan rahatsız olur bireyi aşağılar ise yakınlık kurma ile kişisel güvenlik ihtiyacı çarpışabilir.

Yakınlık ihtiyacı ile şehvet dinamizmi çarpışabilir. Bu çarpışmalar homoseksüel ve oto seksüel faaliyetlere yönelir.

Geç Ergenlik

Genital davranışlar ilgili sorunlar çözümlenip bu zevki hayatlarında bir yere oturttuklarında bu devir başlar. Ergenler üst düzey akademik eğitime doğru yatırım yaparak gelişir .Önceki evrelerde içselleştirdikleri durumla kendini ifadeye yönelik yeni istekler çarpışır.

Önceki dönemlerden kalan kaygı ve uyumsuz kişileştirmeler kendilerini dünyayı görme biçimlerini bozar. Bu sorunlara bağlı içsel kısıtlılıklar bireyin istediği değişimlerini engelleyebilir.

Gözde Demir

Kaynakça

J. Palombo, H.K. Bendicsen, B.J. Koch, (2018), Psikanalitik Gelişim Teorileri Rehberi 2.Cilt, İSTANBUL, Psikoterapi Enstitüsü Eğitim Yayınları, ISBN 978-625-7309-28-8 (1.c), 978-625-7309-27-1 (Tk)

Gelişim Evreleri,çocuk,ergenlik,ebeveyn,anne,ilişki,kaygı,

Gelişim Evreleri,çocuk,ergenlik,ebeveyn,anne,ilişki,kaygı,

Gelişim Evreleri,çocuk,ergenlik,ebeveyn,anne,ilişki,kaygı,

Gelişim Evreleri,çocuk,ergenlik,ebeveyn,anne,ilişki,kaygı,

Psikolog, öneri,Anadolu, yakası psikolog öneri, avrupa yakası psikolog, öneri, en iyi psikolog avrupa yakası, istanbul psikolog tavsiye, ücretsiz psikolog, istanbul psikolog fiyatları, psikolog ücretleri, istanbul psikolog, şişli psikolog, psikolog ücretleri, online terapi, psikolog fiyatları, pedagog, psikolog randevu, psikolog merkezi, psikolojik testler, online terapi, yetişkin terapi ,çocuk-ergen terapi, aile-çift terapi, hipnoz terapi, çocuk ergen, cinsel terapi, terspist, panik atak, özgüven, depresyon, ilişki problemi, travma, okb, vesvese, takıntı, obsesif kompalsif bozukluk, kişilik bozukluğu, paranoid, kişilik bozukluğu, narsizim, narsisizm, borderline, kişilik, bozukluğu, çekingen, anksiyete, kaygı, sosyal fobi, çekingenlik, kararsızlık, kapalı yer korkusu, klostrofobi, hassas bağırsak sendromu, erken boşalma, iktidarsızlık, erektil disfonksiyonel bozukluk, vajinismus, Adalar, Arnavutköy, Ataşehir, Avcılar, Bağcılar, Bahçelievler, Bakırköy, Başakşehir, Bayrampaşa, Beşiktaş, Beykoz, Beylikdüzü, Beyoğlu, Büyükçekmece, Çatalca, Çekmeköy, Esenler, Esenyurt, Eyüpsultan, Fatih, Gaziosmanpaşa, Güngören, Kadıköy, Kağıthane, Kartal, Küçükçekmece, Maltepe, Pendik, Sancaktepe, Sarıyer, Silivri, Sultanbeyli, Sultangazi, Şile, Şişli, Tuzla, Ümraniye, Üsküdar ve Zeytinburnu, Adana, Adıyaman, Afyonkarahisar, Ağrı, Amasya, Ankara, Antalya, Artvin, Aydın, Balıkesir, Bilecik, Bingöl, Bitlis, Bolu, Burdur, Bursa, Çanakkale, Çankır,ı Çorum, Denizli, Diyarbakır, Edirne, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Eskişehir, Gaziantep, Giresun, Gümüşhane, Hakkari, Hatay, Isparta, Mersin, İstanbul, İzmir, Kars, Kastamonu, Kayseri, Kırklareli, Kırşehir, Kocaeli, Konya, Kütahya, Malatya, Manisa, Kahramanmaraş, Mardin, Muğla, Muş, Nevşehir, Niğde, Ordu, Rize, Sakarya, Samsun, Siirt, Sinop, Sivas, Tekirdağ, Tokat, Trabzon, Tunceli, Şanlıurfa, Uşak, Van, Yozgat, Zonguldak, Aksaray, Bayburt, Karaman, Kırıkkale, Batman, Şırnak, Bartın, Ardahan, Iğdır, Yalova, Karabük, Kilis, Osmaniye, Düzce, psikolog,psikolog ekşi,kadın psikolog,ünlü psikolog,en başarılı psikolog,tesettürlü psikolog

Psikolog, öneri,Anadolu, yakası psikolog öneri, avrupa yakası psikolog, öneri, en iyi psikolog avrupa yakası, istanbul psikolog tavsiye, ücretsiz psikolog, istanbul psikolog fiyatları, psikolog ücretleri, istanbul psikolog, şişli psikolog, psikolog ücretleri, online terapi, psikolog fiyatları, pedagog, psikolog randevu, psikolog merkezi, psikolojik testler, online terapi, yetişkin terapi ,çocuk-ergen terapi, aile-çift terapi, hipnoz terapi, çocuk ergen, cinsel terapi, terspist, panik atak, özgüven, depresyon, ilişki problemi, travma, okb, vesvese, takıntı, obsesif kompalsif bozukluk, kişilik bozukluğu, paranoid, kişilik bozukluğu, narsizim, narsisizm, borderline, kişilik, bozukluğu, çekingen, anksiyete, kaygı, sosyal fobi, çekingenlik, kararsızlık, kapalı yer korkusu, klostrofobi, hassas bağırsak sendromu, erken boşalma, iktidarsızlık, erektil disfonksiyonel bozukluk, vajinismus, Adalar, Arnavutköy, Ataşehir, Avcılar, Bağcılar, Bahçelievler, Bakırköy, Başakşehir, Bayrampaşa, Beşiktaş, Beykoz, Beylikdüzü, Beyoğlu, Büyükçekmece, Çatalca, Çekmeköy, Esenler, Esenyurt, Eyüpsultan, Fatih, Gaziosmanpaşa, Güngören, Kadıköy, Kağıthane, Kartal, Küçükçekmece, Maltepe, Pendik, Sancaktepe, Sarıyer, Silivri, Sultanbeyli, Sultangazi, Şile, Şişli, Tuzla, Ümraniye, Üsküdar ve Zeytinburnu, Adana, Adıyaman, Afyonkarahisar, Ağrı, Amasya, Ankara, Antalya, Artvin, Aydın, Balıkesir, Bilecik, Bingöl, Bitlis, Bolu, Burdur, Bursa, Çanakkale, Çankır,ı Çorum, Denizli, Diyarbakır, Edirne, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Eskişehir, Gaziantep, Giresun, Gümüşhane, Hakkari, Hatay, Isparta, Mersin, İstanbul, İzmir, Kars, Kastamonu, Kayseri, Kırklareli, Kırşehir, Kocaeli, Konya, Kütahya, Malatya, Manisa, Kahramanmaraş, Mardin, Muğla, Muş, Nevşehir, Niğde, Ordu, Rize, Sakarya, Samsun, Siirt, Sinop, Sivas, Tekirdağ, Tokat, Trabzon, Tunceli, Şanlıurfa, Uşak, Van, Yozgat, Zonguldak, Aksaray, Bayburt, Karaman, Kırıkkale, Batman, Şırnak, Bartın, Ardahan, Iğdır, Yalova, Karabük, Kilis, Osmaniye, Düzce, psikolog,psikolog ekşi,kadın psikolog,ünlü psikolog,en başarılı psikolog,tesettürlü psikolog