Freud ve Melankoli

Melankoli çağlar boyunca tanımlanmaya çalışılmış bir kavram olmuştur. İlk kez Antik Çağ’da Homerous’un İlyada ve Odessa destanında bir karakterin ruh hali olarak tanımlanmıştır. 1917 yıllarında ise melankoli hissini yeniden tanımlayanlardan biri de Sigmund Freud’dur (1856-1939). Freud ilk kez “Yas ve Melankoli” makalesinde sevilen bir nesnenin kaybıyla oluşan hüznü ve kişinin kaybettiği nesnesine anlam verememesinden…

Zihinselleştirme

Zihinselleştirme kavramını ilk kez kullanan Bateman ve Fonagy bu kavramı “kişinin kendisinin ve diğerlerinin bilinçli ya da bilinçdışı zihin durumlarını anlama yeteneği” olarak tanımlamışlardır. Winnicott bununla ilgili olarak çocuğun kendilik geliştirebilmesi için kendini ötekinin yani bakım verenin zihninde görmesiyle mümkün olduğundan bahseder. Bebek bakım verenin zihninde onun yüz ifadelerinden kendisini nasıl hissettiğini görebilmeli, bakım veren…

Henry Murray Öğrenilmiş İhtiyaçlar Kuramı

Henry Murray’a göre kişileri harekete geçiren, kişilerin yaşamasını sağlayan ve aynı zamanda kişiliğini etkileyen, sonradan edinilmiş birtakım ihtiyaçlar vardır. Bu ihtiyaçlara göre dürtüler oluşur. Dürtüler yoluyla duygu, düşünce ve davranış şekillenir. Kişilerin ihtiyaçları birbirinden farklıdır. Her kişide birden fazla ihtiyaç olabilir. Fakat bu ihtiyaçların yoğunlukları durumlara değişkenlik göstermektedir. En yoğun ihtiyaç baskın gelerek davranışa yön…

Nesne Modu ve Metakognitif Modlar

Düşünceleri, olayları ve hisleri doğrudan gerçek dünyanın kendisi olarak değil, daha çok kendi içsel deneyimlerimizden yola çıkarak olduğumuz gibi görme eğiliminde oluruz.  Bu deneyimler bireyin bilişsel yapısını ve olayları algılama şekline katkı da bulunur. Metakognitif model bizlere deneyimlemenin iki temel yolundan bahseder. Bunlar nesne modu ve metakognitif modlardır. Bu modlar bireyin düşünceleri ve inanç sistemleri…

Mahler’in Ayrılma ve Bireyleşme Süreci

Magaret S. Mahler’in kuramına göre bebeklerin biyolojik olarak dünyaya geliş zamanları ve psikolojik doğumları birbirleriyle uyuşmamaktadır. Bebeklerin doğduktan sonrada anne karnında var olan konumlarını korudukları ve kendi benliklerini keşfetmeleri, dış dünyayla tanışmaları için belli bir süre gerekmektedir. Mahler’e göre bebeğin kendi kimliğini keşfetmesi psikolojik doğumdur ve bebeklerin biyolojik doğumdan sonra psikolojik doğumları ilk 36 ay…

Egoda Terapötik Bölünme

Freud’a göre insanın kişiliği üç temel yapıdan oluşmaktadır. Bu yapıların hepsi birbiri ile etkileşim halindedir. İd (Alt Benlik): Kişiliğin en ilkel halidir. Bu yapı haz ilkesine göre çalışır. Kişi hazlarına yönelik ihtiyaçlarına hemen yanıt almalıdır. Böylece doyum sağlamalı veya acıdan kurtulmalıdır.  Örneğin bebeğin acıktığı anda beslenmesi veya tuvaleti geldiği anda bezine yapması gibi. İhtiyaçların karşılanması…

Metakognisyonlar ve Metakognitif İnançlar

Metakognisyonlar Metakognisyon diğer bir adıyla üstbiliş, kişinin bilişsel süreçlerini regüle eden, değerlendiren ve kontrol eden üst düzey bilişsel bir yapıdır. Metakognisyonlar kişinin düşünceleri, duyguları ve hisleri ile alakalı düşünceleri ile ilgilidir. Bu üst bilişsel yapı dikkatimizi vereceğimiz şeyleri belirler, değerlendirmelerimizin içeriğini şekillendirir ve düşüncelere, hislere vereceğimiz yanıt sistemini etkiler. Sağlıklı bireyler zihinden geçen tüm düşüncülerin…

Silvan Tomkins’in Etki Teorisi ve Senaryo Teorisi

Silvan Tomkins psikoloji camiasının önemli kişilik teorisyenlerinden biri olan psikologtur. Üzerinde çalıştığı etki teorisi kişileri duyguların kontrol ettiğini söyler. Kişileri kontrol eden duygularının da ne olduğunu yüz ifadelerinden anlaşılabileceğine değinir. Böyle terapide de yüz ifadelerinden duyguyu fark edip yıkıcı bir halden yapıcı bir hale getirilmesi sağlanabilir. Duyguların üç ana etkisi mevcuttur. Bunlar; olumlu, olumsuz ve nötrdür. Yıkıcı olan olumsuz etkilerdir. Kişi bu etkiyi optimal düzeyde kullanmalıdır.

Yansıtmalı Özdeşim

Yansıtmalı özdeşim Melanie Klein tarafından geliştirilmiş bir savunma mekanizmasıdır. Melanie Klein yansıtmalı özdeşim kavramını kendi nesne ilişkileri kuramında paranoid şizoid konum üzerinde çalışırken keşfetmiştir. Klein’a göre bebek yaşamının ilk üç ayında sağlıklı bir gelişim gösterebilmesi için paranoid şizoid konumdan geçer. Fakat bu süre uzar ve süreç içerisinde aksamalar meydana gelirse yani kişi paranoid şizoid konumdan…

Kendilik Psikolojisi

Bebek fiziksel, psikolojik ve zihinsel gibi her türlü alanın gelişimi için bir başkasının varlığına muhtaçtır. Bunlar arasında bebeğin kendiliği de vardır. Kendilik; bireyin kendini nasıl algıladığına ilişkin benimsediği değerlendirmeleridir. Bazı araştırmacılara göre bebeğin doğuştan getirdiği bazı kendilik özellikleri vardır. Bazıları içinse bebeğin çevresi onun kendiliğini oluşturur. Günümüzdeki yaygın kabul gören anlayışa göre bebek hem genetik…