Şemalar, kişinin dünyaya bakarken taktığı filtreli bir gözlük gibi düşünülebilir. Bireyler gerek soyut gerek somut her şey ile ilgili şemalar geliştirerek dış dünyayı analiz ederler. Bireyin ötekilerle olan ilişkilerinin sonucu şekillen, bireyin kendisi, ötekiler ve dünya ile ilgili inançlarını barındıran bu şemalar; sonraki ilişkilerinde de izlerini gösterir. Bu şemalarının davranışları ve duygusal tepkileri etkilediği anlamına gelir.
Psikodinamik terapi uygulayan terapsitler yalnızca nevrotik hastalar ile değil aynı zamanla borderline düzey duygulanımı istikrarsız ve eyleme vuran danışanlarla aktarım odaklı ya da psikotik gerilemeleri olan danışanlarla destekleyici terapi gibi yöntemler kullanabilirler. Bu bağlamda da klasik psikanalizden farklılaşmışlardır.
Bazen empati duygumuzdan, affetme arzumuzdan; bazen kaybetme korkumuzdan, bazen de kopmaya olan direncimizden hiç de şansı hak etmeyen kişilere hayatımızda yer vermeye devam ederiz. Tanılan sayısız şans, her defasında ‘’Bu son şansı’’ telkiniyle içimizi rahatlatır. Bu durum suistimale açık hale gelmemizle sonuçlanır. Bazen bu şans verme durumu öyle bir hal alır ki, aslında bizden o şansı talep etmeyen kişilere bile içten içe şans verdiğimizi fark ederiz.
Gerçek Kendilik, bireyin içsel doğasının, özünün ve benliğinin tamamını ifade eden, dış etkiler tarafından şekillendirilmemiş olan, kişiliğin doğal ve otantik hali olarak tanımlanabilir. Gerçek Kendilik, bireyin sahte maskeleri veya rol yapma gereksinimi olmaksızın, içsel değerlerini, inançlarını, duygularını ve özgün yeteneklerini ifade edebilmesini sağlar. Akıl hastanesindeki deneyimi Veronika’nın gerçek kendiliğini açığa çıkaran bir katalizör görevi görür. Veronika toplumun dayattığı normlardan sıyrılmaya, kendi iç sesini dinlemeye ve kendi duygularını aramaya başlar. Diğer bir ifadeyle içindeki tanımadığı diğer Veronikalar’ı fark etmeye başlar.
terapistimiz bizim gibi olsun, bize benzesin isteriz. Çünkü bizim gibi olan birinin bizi daha iyi anlayacağına olan inancımız kuvvetlidir. Bize benzeyen, bizimle belki aynı dini belki aynı siyasi görüşü paylaşan biriyle konuşmak daha kolay gelir. Danışanın, terapistiyle ortak nokta bulma arzusu esasında bu sebepten sürer.
Terapist, danışanın terapi ile birlikte öznel deneyimine dair kabul geliştirmesine yardım eder. Danışan spresifik uyaranlara karşı vermiş olduğu tepkileri nedenleri ile birlikte özümser. Hem kendiliğe dair olan hem de ötekilere dair olan alg bütünleşir ve karmaşıklaşır. Seans sırasında tekrar tekrar canlandırılan kaygı dolu durumlara tahamül artar ve deneyimler kısıtlamalar olmadan yaşanılır.
Savunmalar, bireyin çeşitli stres yaratan durumlara, tehditlere, ruhsal çatışmalara ve rahatsız edici duygulanımlara karşı uyum sağlamak için bilindışında otomotik olarak geliştirdiği korunma mekanizmalarıdır. Savunma mekanizmaları sayesinde birey öznel deneyimi değişime uğratarak duygusal sıkıntıdan kaçınmaya çalışır.
