Carl Rogers’ın Terapötik Değişim Şartları
Danışan merkezli terapinin kurucusu kabul edilen Carl Rogers’a göre terapötik şekilde kişilik değişikliğinin gerçekleşmesi için 6 önemli şart gerekir. Öncelikle değişimin ne demek olduğuna bakalım. Terapötik kişilik değişimi hem yüzeysel hem de daha derin boyutlarda olabilen, danışanın içsel krizlerinin çözüldüğü, hem görülebilir hem görülemeyen boyutlarda yaşanabilen, kendine ve başkalarına olan davranışları, duyguları ve düşüncelerinin değişikliğidir. Danışanlarda bu değişimin yaşanması için gerekli şartlar,
- Birbirleriyle psikolojik olarak temasta olan iki kişi
- İlişkide olan kişilerden danışanın iç uyumsuzluğu, savunmasız ve kaygılı olması
- İlişkideki diğer kişi olan terapistin iç uyumsuzluğu olmaması ve ilişkide kalabiliyor olması
- Terapistin danışanı koşulsuz olumlu kabul etmesi
- Terapistin danışanla konuşurken onun neyi kastettiğini empatik şekilde deneyimlemesi
- Bu koşulsuz olumlu kabul ve empatik yaklaşımın danışanla iletişimi
Bu şartlardan ilki, bir ilişki olması gerektiğini gösterir. Rogers’a göre ilişki kurulmadan değişim söz konusu olamaz. Bu koşul, diğerlerinin önkoşulu olarak düşünülebilir. Terapötik ilişki olmadan, diğer koşulların da bir önemi yoktur.
İkinci koşul, danışanın nasıl bir ruhsal durumda olduğudur. İç uyumsuzluk, kişinin kendi deneyimiyle gerçekte olan arasında fark olmasıdır. Tetanos olacağı korkusuyla toprağa basmayan biri buna bir örnek olabilir. Toprağa ayakkabıyla basmak tetanos bulaşmasına sebep olmaz belki ancak burada dikkate değer olan, danışan için toprağa basmanın nasıl bir düşünce veya hisse sebep olduğu. Danışanlar bazen bu iç uyumsuzluğu fark etmezler ancak yukarıdaki örnekteki gibi bazı durumlarda bu o kadar belirgin olur ki uyumsuzluğun varlığını reddetmek imkânsız hale gelir. Bu da danışanın kendilik konseptinde kaygıya sebep olur.
Üçüncü koşul, terapistin kendisiyle ilgilidir. Terapist, kendi iç uyumunu sağlamış, samimi ve kendisiyle bütünleşmiş olmalıdır. Burada kendisiyle bütünleşmek derken asıl kastedilen, terapistin aklında gerçekteki kendiliği ve olması gereken, arzulanan kendiliği arasında bir fark olmaması, bu ikisinin birleşmiş olmasıdır. Kısaca terapist kendini kabul etmiş olmalıdır. Bu demek değildir ki terapist, hayatının her anında bu bütünleşmeyi sağlamış kişidir. Terapist, bu bütünleşmeyi sağlayamadığı, ayrılık olduğu noktalarda yaşadıkları ve hissettiklerini kabul etmelidir. Bütünleşmeyi yaşayamadığı alanlardan biri terapi seansı olabilir. Örneğin danışan anlatırken terapist kopmalar yaşayabilir. Bu durum yaşandığında terapist, hislerini ve düşüncelerini konuşmalıdır. Konuştuğu kişi bir meslektaşı veya süpervizörü de olabilir, danışanı da. Ancak bunları danışanıyla konuşurken terapistin dikkat etmesi gereken temel koşul, danışanı kandırmamak ve ona zarar vermemektir.
Bir sonraki koşul olan koşulsuz olumlu kabul, Rogers’a göre danışanın kendini sıcak bir şekilde kabul edildiği bir ortamın yaratılmasıdır. Burada danışanın hem “iyi” hem “kötü” duyguları kabul edilir. “Seni sadece şunu yaptığında seviyorum.” gibi koşullu kabul yapılmaz. Danışan acı çekebilir, korkabilir, kendini çok fazla savunan biri olabilir; olgun, pozitif ya da özgüvenli olabilir. Terapist, danışanın tüm bu duygularını şartsız kabul etmelidir. Terapist, danışanı önemsemelidir ama bu, danışanı sahiplenen bir önemseme değil, danışanı ayrı bir birey olarak önemsemedir.
Bir sonraki koşul olan empati, terapistin danışanının duygusunu onunla beraber o anda, terapi odasında hissetmesidir. Terapist, o anda olayı yaşıyormuş gibi hissedebilmelidir. Ancak bunu yaparken “-mış gibi” yaptığını unutmamalı, danışana sempati duymaya başlamamalıdır. Örneğin danışan öfkeli olduğu bir anı anlatırken terapist o öfkeyi danışan açısından hissetmelidir, kendi açısından değil.
Son şart, danışanın terapistin sağladığı, bahsedilen koşulları hissedebilmesidir. Eğer hissetmezse Rogers’a göre terapötik ilişki kurulamaz. Bunun danışana hissettirilmesinin yolu terapistin sözleri ve davranışlarıyla danışana onu anladığını göstermesidir.
Bu şartlar, her klinik yaklaşıma uygun olmayabilir. Örneğin kişilik dinamiği, rüya analizi, serbest çağırışım vs gibi yöntemlerin kullanıldığı psikodinamik yaklaşımda bu şartlar kullanılmaya ve uygulanmaya elverişli değildir. Terapötik ilişkinin nasıl kurulacağı ve neleri kapsayacağı ekolden ekole değişiklik gösterecektir.
Nursena ERTÜRK
Kaynakça: Rogers, Carl R. (1957). The necessary and sufficient conditions of therapeutic personality change. Journal of Consulting Psychology, 21(2), 95–103. https://doi.org/10.1037/h0045357
Carl Rogers’ın Terapötik Değişim Şartları,danışan,terapist,Terapötik,koşul,Bütünleşme,ilişki,
Carl Rogers’ın Terapötik Değişim Şartları,danışan,terapist,Terapötik,koşul,Bütünleşme,ilişki,
Carl Rogers’ın Terapötik Değişim Şartları,danışan,terapist,Terapötik,koşul,Bütünleşme,ilişki,
Carl Rogers’ın Terapötik Değişim Şartları,danışan,terapist,Terapötik,koşul,Bütünleşme,ilişki,
Carl Rogers’ın Terapötik Değişim Şartları,danışan,terapist,Terapötik,koşul,Bütünleşme,ilişki,
Carl Rogers’ın Terapötik Değişim Şartları,danışan,terapist,Terapötik,koşul,Bütünleşme,ilişki,
Psikolog, öneri,Anadolu, yakası psikolog öneri, avrupa yakası psikolog, öneri, en iyi psikolog avrupa yakası, istanbul psikolog tavsiye, ücretsiz psikolog, istanbul psikolog fiyatları, psikolog ücretleri, istanbul psikolog, şişli psikolog, psikolog ücretleri, online terapi, psikolog fiyatları, pedagog, psikolog randevu, psikolog merkezi, psikolojik testler, online terapi, yetişkin terapi ,çocuk-ergen terapi, aile-çift terapi, hipnoz terapi, çocuk ergen, cinsel terapi, terspist, panik atak, özgüven, depresyon, ilişki problemi, travma, okb, vesvese, takıntı, obsesif kompalsif bozukluk, kişilik bozukluğu, paranoid, kişilik bozukluğu, narsizim, narsisizm, borderline, kişilik, bozukluğu, çekingen, anksiyete, kaygı, sosyal fobi, çekingenlik, kararsızlık, kapalı yer korkusu, klostrofobi, hassas bağırsak sendromu, erken boşalma, iktidarsızlık, erektil disfonksiyonel bozukluk, vajinismus, Adalar, Arnavutköy, Ataşehir, Avcılar, Bağcılar, Bahçelievler, Bakırköy, Başakşehir, Bayrampaşa, Beşiktaş, Beykoz, Beylikdüzü, Beyoğlu, Büyükçekmece, Çatalca, Çekmeköy, Esenler, Esenyurt, Eyüpsultan, Fatih, Gaziosmanpaşa, Güngören, Kadıköy, Kağıthane, Kartal, Küçükçekmece, Maltepe, Pendik, Sancaktepe, Sarıyer, Silivri, Sultanbeyli, Sultangazi, Şile, Şişli, Tuzla, Ümraniye, Üsküdar ve Zeytinburnu, Adana, Adıyaman, Afyonkarahisar, Ağrı, Amasya, Ankara, Antalya, Artvin, Aydın, Balıkesir, Bilecik, Bingöl, Bitlis, Bolu, Burdur, Bursa, Çanakkale, Çankır,ı Çorum, Denizli, Diyarbakır, Edirne, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Eskişehir, Gaziantep, Giresun, Gümüşhane, Hakkari, Hatay, Isparta, Mersin, İstanbul, İzmir, Kars, Kastamonu, Kayseri, Kırklareli, Kırşehir, Kocaeli, Konya, Kütahya, Malatya, Manisa, Kahramanmaraş, Mardin, Muğla, Muş, Nevşehir, Niğde, Ordu, Rize, Sakarya, Samsun, Siirt, Sinop, Sivas, Tekirdağ, Tokat, Trabzon, Tunceli, Şanlıurfa, Uşak, Van, Yozgat, Zonguldak, Aksaray, Bayburt, Karaman, Kırıkkale, Batman, Şırnak, Bartın, Ardahan, Iğdır, Yalova, Karabük, Kilis, Osmaniye, Düzce, psikolog,psikolog ekşi,kadın psikolog,ünlü psikolog,en başarılı psikolog,tesettürlü psikologPsikolog, öneri,Anadolu, yakası psikolog öneri, avrupa yakası psikolog, öneri, en iyi psikolog avrupa yakası, istanbul psikolog tavsiye, ücretsiz psikolog, istanbul psikolog fiyatları, psikolog ücretleri, istanbul psikolog, şişli psikolog, psikolog ücretleri, online terapi, psikolog fiyatları, pedagog, psikolog randevu, psikolog merkezi, psikolojik testler, online terapi, yetişkin terapi ,çocuk-ergen terapi, aile-çift terapi, hipnoz terapi, çocuk ergen, cinsel terapi, terspist, panik atak, özgüven, depresyon, ilişki problemi, travma, okb, vesvese, takıntı, obsesif kompalsif bozukluk, kişilik bozukluğu, paranoid, kişilik bozukluğu, narsizim, narsisizm, borderline, kişilik, bozukluğu, çekingen, anksiyete, kaygı, sosyal fobi, çekingenlik, kararsızlık, kapalı yer korkusu, klostrofobi, hassas bağırsak sendromu, erken boşalma, iktidarsızlık, erektil disfonksiyonel bozukluk, vajinismus, Adalar, Arnavutköy, Ataşehir, Avcılar, Bağcılar, Bahçelievler, Bakırköy, Başakşehir, Bayrampaşa, Beşiktaş, Beykoz, Beylikdüzü, Beyoğlu, Büyükçekmece, Çatalca, Çekmeköy, Esenler, Esenyurt, Eyüpsultan, Fatih, Gaziosmanpaşa, Güngören, Kadıköy, Kağıthane, Kartal, Küçükçekmece, Maltepe, Pendik, Sancaktepe, Sarıyer, Silivri, Sultanbeyli, Sultangazi, Şile, Şişli, Tuzla, Ümraniye, Üsküdar ve Zeytinburnu, Adana, Adıyaman, Afyonkarahisar, Ağrı, Amasya, Ankara, Antalya, Artvin, Aydın, Balıkesir, Bilecik, Bingöl, Bitlis, Bolu, Burdur, Bursa, Çanakkale, Çankır,ı Çorum, Denizli, Diyarbakır, Edirne, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Eskişehir, Gaziantep, Giresun, Gümüşhane, Hakkari, Hatay, Isparta, Mersin, İstanbul, İzmir, Kars, Kastamonu, Kayseri, Kırklareli, Kırşehir, Kocaeli, Konya, Kütahya, Malatya, Manisa, Kahramanmaraş, Mardin, Muğla, Muş, Nevşehir, Niğde, Ordu, Rize, Sakarya, Samsun, Siirt, Sinop, Sivas, Tekirdağ, Tokat, Trabzon, Tunceli, Şanlıurfa, Uşak, Van, Yozgat, Zonguldak, Aksaray, Bayburt, Karaman, Kırıkkale, Batman, Şırnak, Bartın, Ardahan, Iğdır, Yalova, Karabük, Kilis, Osmaniye, Düzce, psikolog,psikolog ekşi,kadın psikolog,ünlü psikolog,en başarılı psikolog,tesettürlü psikolog
