Alzheımer Hastalığı ve 7 Evresi

Yaşlılarda demansın en yaygın nedeni olan alzheimer hastalığı, hastayı yavaş yavaş bilişsel işlevlerden mahrum eden ilerleyici bir nörodejeneratif bozukluktur. Alzheimer hastalığı; merkezi sinir sisteminin çeşitli bölümlerinde nöronların ve sinapsların kaybından kaynaklanan; bilişsel işlevlerde gerileme, öz bakımda eksiklikler ve çeşitli nöropsikiyatrik ve davranışsal bozukluklarla karakterize ilerleyici bir hastalıktır.

Yaşlanmanın Alzheimer hastalığının gelişimi için önemli bir risk faktörü olduğu ve insidansın 65 yaşından sonra her beş yılda bir ikiye katlandığı bildirilmiştir. Alzheimer hastalığı, yaşlı hastalarda ilerleyici bilişsel bozukluktur ve vakaların  % 60 ila % 70'ini oluşturur.  Alzheimer hastalığının gelişmesinde bir diğer önemli faktör ise genetik yatkınlıktır; birinci derece akrabalarında alzheimer hastalığı olan kişilerde hastalığa yakalanma riskinin arttığı tespit edilmiştir. Ülkemizde alzheimer hastalığı gelişimi için risk faktörlerini araştıran ve Türkiye'de yapılan bir çalışmada, lojistik regresyon analizinde kadın cinsiyet, yaş, vitamin alımı ve depresyon varlığının bağımsız risk faktörleri olduğu sonucuna varılmıştır. Alzheimer hastalığı için genel olarak kabul edilen netleşmiş risk faktörleri yaş, kadın cinsiyet ve aile öyküsüdür.

istanbul psikolog,beşiktaş psikolog,şişli psikolog,online terapi,online psikolog,en iyi psikolog,tavsiye psikolog,psikolog ücretleri,istanbul psikolog çağrışım

Klinik Belirtiler

Alzheimer hastalığının erken evrelerinde başlıca klinik semptom bellek bozukluğudur. Hastalık ilerledikçe  dikkat ve yürütücü işlevler, düşünme ve davranış, dil, apraksi ve görsel uzamsal işlevler gibi diğer bilişsel alanlarla ilgili işlev bozuklukları  klinik  tabloya eklenir. Semptomların başlama zamanının hastalar arasında önemli ölçüde değiştiği bildirilmiştir. Alzheimer semptomlarının klinik seyri için tanımlanan 7 evre bulunmaktadır:

Evre 1: Hasta bilişsel zayıflık belirtileri göstermeye başlar.  Başlangıç ​​aşaması olan bu dönemde merkezi sinir sisteminde çeşitli patolojik süreçler gelişebilir.

Evre 2: (hafif bilişsel zayıflık) Hastalar cüzdan, anahtar, gözlük gibi günlük kullanılabilen nesnelerin yerlerini unutmaya başlarlar ancak iletişim becerileri henüz etkilenmemiştir.

Evre 3: (Hafif bilişsel zayıflık) Hastalar konuşurken kelimeleri seçmekte ve tanıdık isimleri hatırlamakta güçlük çekerler ve sıklıkla eşyalarını kaybederler. Bu aşamadaki hastaların planlama

ve organizasyon becerileri azalmıştır.

Evre 4: (Orta bilişsel zayıflık) Hastalar önemli ölçüde kısa süreli bellekte kayıplar yaşarlar. Kişisel

geçmiş, bellek zayıflıkları ile ilişkilidir. Hastalar sosyal konularda geri çekilme yaşarlar.

Evre 5: (Orta-şiddetli bilişsel zayıflık / Erken dönem demans) Hastalar yer ve zaman kavramları hakkında zihinsel karışıklık yaşarlar. Mezun oldukları okulların adları, adresleri, telefon numaraları gibi önemli bilgileri hatırlamakta güçlük çekerler. Diş fırçası gibi nesneleri tanımakta güçlük yaşarlar (agnozi). Daha sonra öğrenilen ve motor beceri gerektiren hareketleri yapma becerileri bozulur (apraksi). Bu aşamada hastalar banyo yapma, giyinme, tuvalete gitme ve yemek yeme gibi günlük yaşam aktivitelerinde yardıma ihtiyaç duyarlar.

Evre 6: (Şiddetli bilişsel zayıflık / Orta dönem demans) Spontan konuşmada, kelime bulmada güçlük ve konuşma becerilerinde kayıp (afazi) gözlenir. İdrar ve dışkı retansiyonunda güçlük çeken hastalar günlük yaşam aktivitelerinde daha fazla yardıma ihtiyaç duyar .

Evre 7: (Çok şiddetli bilişsel zayıflık / Geç dönem demans) Hastaların konuşma becerileri azalır ya da kaybolur, yutma güçlüğü çekerler. Bu aşamadaki hastaların sürekli bakıma ihtiyacı vardır.

Geriatri derneklerinin yanı sıra, çeşitli alzheimer dernekleri ve vakıflar, hasta ve bakım verenlerin eğitimi, ev ziyaretleri, yatağa bağlı hastaya bakım hizmeti, yakınlarının bilgilendirilmesi, sosyal aktiviteler (çay saatleri, zihinsel ve psikomotor aktiviteler, fiziksel egzersizler, sanat aktiviteleri, özel gün kutlamaları ) sempozyumlar ve kongreler gibi çeşitli etkinlikler düzenlemektedirler. Hastalar ve yakınları bu tür kuruluşlara yönlendirilmeli ve alzheimer hastalığını yaşama ve başa çıkma konusunda eğitimlerle desteklenmelidir. Ayrıca bu hastalara egzersizin önemi anlatılmalı, hasta ve  yakınlarına uygun egzersiz programlarının uygulanması yaygınlaştırılmalıdır.

Psikolog Çiğdem Başyurt

KAYNAKÇA

KELEŞ, E., & ÖZALEVLİ, S. (2018). Alzheimer hastalığı ve tedavi yaklaşımları. İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 3(2), 39-42.

Özkay, Ü. D., Öztürk, Y., & Can, Ö. (2011). YAŞLANAN DÜNYANIN HASTALIĞI: ALZHEİMER HASTALIĞI. SDÜ Tıp Fakültesi Dergisi, 18(1), 35-42.

Öztürk, G. B., & Karan, M. A. (2009). Alzheimer hastalığının fizyopatolojisi. Klinik gelişim, 22(3), 36-45.

Wang, X. P., & Ding, H. L. (2008). Alzheimer’s disease: epidemiology, genetics, and beyond. Neuroscience bulletin, 24(2), 105-109.

Cummings, J. L., & Cole, G. (2002). Alzheimer disease. Jama, 287(18), 2335-2338.

Alzheımer Hastalığı ve 7 Evresi,yaşlı,demans,geriatri,bellek,konuşma,risk,septom,

Alzheımer Hastalığı ve 7 Evresi,yaşlı,demans,geriatri,bellek,konuşma,risk,septom,

Alzheımer Hastalığı ve 7 Evresi,yaşlı,demans,geriatri,bellek,konuşma,risk,septom,

Alzheımer Hastalığı ve 7 Evresi,yaşlı,demans,geriatri,bellek,konuşma,risk,septom,

istanbul psikolog,beşiktaş psikolog,şişli psikolog,online terapi,online psikolog,en iyi psikolog,tavsiye psikolog,psikolog ücretleri,istanbul psikolog çağrışım