Hartman Freud’un fikir ve çalışmalarından etkilenen pek çok takipçilerinden olan Hartman tıpkı onun gibi Nazi soykırımdan kaçan Yahudi mültecilerdendi. Çalışmaları Freud’un üçlü benlik yapısı modeline dayanmaktadır. Yazdığı Ben Psikolojisi ve Uyum Sorunu adlı çalışmasıyla Freud’un üçlü benlik modelini geliştirerek Anna Freud ile Benlik Psikolojisi kavramının temelini atmıştır.

Hartmann Freud’un ortaya koyduğu benliğin üçlü yapısal modeli (alt-benlik (id),benlik ve üst benlik) geliştirerek kuramı dürtü/savunmalara ve psikapatoloji odaklanmaktan çıkararak insan gelişimine yönelik bir teoriye dönüştürdü. Freud’un modeline uygun olarak benliğin bastırılmaya çalışan bilinç dışı saldırganlık ve cinsellik içeren içgüdü ve dürtüleri  bulunduğu alt benlik-id, ideal benlik algısını ve ahlaki değerlerini taşıyan üst benlik ,ve alt-benlikteki dürtü ve güdüleri çeşitli savunmalarla bastıran ve altta yatan enerjilerin bir nebze açığa çıkmasına  izin veren benlikten oluştuğunu söylemektedir. Hartmann bu modeli evrimci bir bakış açısıyla geliştirmiştir.

Benliğin Yeniden Kavramsallaşması ve Benlik İşlevleri

Hartmann   Darwin evrim teorisinden etkilenerek hayvanlar gibi insanların da çevreye uyum sağladığı düşünmüştür. Bu düşüncesi üzerine benlik kavramını yeniden kavramsallaştırdı. Ona göre benlik bireyin uyum sağlayan tarafıdır. Hepimiz uyum sağlamasına yarayacak potansiyeller ve çatışmadan uzak yetilerle meydana geliriz.  Bu işlevler doğuştan gelen ve çatışmadan uzak yetilerimizdendir. Bebek olarak ruhsal ihtiyaçlarımıza cevap veren ortam -beklenebilir ortalama çerçeve- sağlandığında bu işlevler gerçek potansiyelini ortaya koyar.

İkincil özerk işlevler ise  Freud’un psikoseksüel gelişim evrelerinde çatışmalarda veya bu çatışmalardaki enerjinin nötrleşmesiyle oluşan işlevlerdir. Nötrleşme dürtülerin saldırgan ve cinsel niteliklerini elinden alınmasıdır. Çatışmada saplanmış enerjiler nötrleştiğinde işlevde değişim yaşanır. Çatışmadan uzak veya özerk hale gelen enerjiler benliğe hizmet verilir. Bu enerjiler benliğin ikincil özerk işlevi olur. Örneğin bir çocuğun açık zihni yüzeye çıkan saldırgan dürtülerin üst benlik ile çatışması sonucunda kirlenebilir ancak bu çatışma bastırma ile başarılı bir şekilde çözüme ulaştırıldığında bu işlevin ikincil özerkliği sayesinde tekrar berrak bir zihin elde edilir.

Hartmann savunmalara da uyum sağlayıcı bakış açısından bakarak benliğin kendini dört tehlikeden korumak için uyum sağladığını söyledi. İd ve ego çatışmaları ,kişilerarası ilişkilerdeki çatışma, toplum normları ile çatışma ve travma tepki verirken meydana gelen bozulmalar  verilen bu tehlikelere karşı verilen savunmaların sonucu oluşan şey az-çok yapılandırılmış bir işleve dönüşebildiğinin altını çizmiştir.

Hartmann benliğin gücünün bu benliğin özerk işlevlerinden ,birbiriyle olan bağlarından, yapısal hiyerarşisinden ve savunma süreçleri içerisindeki aksaklıklara dayanaklığından ve ne kadar dayanaklığı olduğu derecesine bağlı olarak değiştiğini söylemiştir.

Benliğin Uyum Sağlamaya Yönelik İşlevleri Uyum Sağlama Yönelik Değişimler

Benliğin çevreye uyum sağlaması için gerçekleştirmesi gereken dört işlevi vardır.

1.Kişinin kendi gerçekleri ve dışarıdaki gerçekler ile denge sağlaması

2.Alt benliğin içinde birbiri ile yarışan içgüdü ve dürtüler arasında uyum sağlaması,

3.Alt-benlik,benlik ve üst benlik olmak üzerine birebiriyle yarışan benlik yapıları arasında  uyum sağlanması

4. Dürtü tatmini gerçekleştiren ve  benliğe yardımcı olan rolünün ötesinde kendi bağımsız rolü ile denge sağlanması

Uyum sağlamak Hartmann göre değişen ve gelişen karşılıklı bir süreçtir. Benliğin uyumu sağlayıcı işlevler  gerçekleştirirken  iki farklı şekilde değişimin meydana geldiğini ileri sürmüştür. Kişi karşılaşan zorluklar ile başa çıkmak için çevresini değiştirerek alloplastik değişim  veya gerçeklik ile temas sonucunda kendini değiştirerek otoplastik değişim oluşturur. Örneğin zor kaldığı mali durumlarda ailesinden yardım isteyebilmek için kişi kendi ile ailesinden aşırı bağımsız olduğu algısını değiştirmesi otoplastik bir değişim meydana gelir.

                                                                                                                     Psikolog gözde Demir

Kaynakça

Polomba,Bendicsen,Koch (2021)Heinz Hartmann Psikanalatik Gelişim Teorileri Rehberi Psikoterapi Enstitüsü  içinde (sy.90-103) T.Özkaş (Ed.) Ankara: Psikoterapi Enstitüsü Yayınları

hartman,Heinz Hartmann’ın Uyum Sağlayıcı Benlik Modeli,İd ve ego,çatışma,uyum sağlamak,freud,işlevler,

hartman,Heinz Hartmann’ın Uyum Sağlayıcı Benlik Modeli,İd ve ego,çatışma,uyum sağlamak,freud,işlevler,

hartman,Heinz Hartmann’ın Uyum Sağlayıcı Benlik Modeli,İd ve ego,çatışma,uyum sağlamak,freud,işlevler,

hartman,Heinz Hartmann’ın Uyum Sağlayıcı Benlik Modeli,İd ve ego,çatışma,uyum sağlamak,freud,işlevler,

hartman,Heinz Hartmann’ın Uyum Sağlayıcı Benlik Modeli,İd ve ego,çatışma,uyum sağlamak,freud,işlevler,

hartman

Psikolog, öneri,Anadolu, yakası psikolog öneri, avrupa yakası psikolog, öneri, en iyi psikolog avrupa yakası, istanbul psikolog tavsiye, ücretsiz psikolog, istanbul psikolog fiyatları, psikolog ücretleri, istanbul psikolog, şişli psikolog, psikolog ücretleri, online terapi, psikolog fiyatları, pedagog, psikolog randevu, psikolog merkezi, psikolojik testler, online terapi, yetişkin terapi ,çocuk-ergen terapi, aile-çift terapi, hipnoz terapi, çocuk ergen, cinsel terapi, terspist, panik atak, özgüven, depresyon, ilişki problemi, travma, okb, vesvese, takıntı, obsesif kompalsif bozukluk, kişilik bozukluğu, paranoid, kişilik bozukluğu, narsizim, narsisizm, borderline, kişilik, bozukluğu, çekingen, anksiyete, kaygı, sosyal fobi, çekingenlik, kararsızlık, kapalı yer korkusu, klostrofobi, hassas bağırsak sendromu, erken boşalma, iktidarsızlık, erektil disfonksiyonel bozukluk, vajinismus, Adalar, Arnavutköy, Ataşehir, Avcılar, Bağcılar, Bahçelievler, Bakırköy, Başakşehir, Bayrampaşa, Beşiktaş, Beykoz, Beylikdüzü, Beyoğlu, Büyükçekmece, Çatalca, Çekmeköy, Esenler, Esenyurt, Eyüpsultan, Fatih, Gaziosmanpaşa, Güngören, Kadıköy, Kağıthane, Kartal, Küçükçekmece, Maltepe, Pendik, Sancaktepe, Sarıyer, Silivri, Sultanbeyli, Sultangazi, Şile, Şişli, Tuzla, Ümraniye, Üsküdar ve Zeytinburnu, Adana, Adıyaman, Afyonkarahisar, Ağrı, Amasya, Ankara, Antalya, Artvin, Aydın, Balıkesir, Bilecik, Bingöl, Bitlis, Bolu, Burdur, Bursa, Çanakkale, Çankır,ı Çorum, Denizli, Diyarbakır, Edirne, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Eskişehir, Gaziantep, Giresun, Gümüşhane, Hakkari, Hatay, Isparta, Mersin, İstanbul, İzmir, Kars, Kastamonu, Kayseri, Kırklareli, Kırşehir, Kocaeli, Konya, Kütahya, Malatya, Manisa, Kahramanmaraş, Mardin, Muğla, Muş, Nevşehir, Niğde, Ordu, Rize, Sakarya, Samsun, Siirt, Sinop, Sivas, Tekirdağ, Tokat, Trabzon, Tunceli, Şanlıurfa, Uşak, Van, Yozgat, Zonguldak, Aksaray, Bayburt, Karaman, Kırıkkale, Batman, Şırnak, Bartın, Ardahan, Iğdır, Yalova, Karabük, Kilis, Osmaniye, Düzce, psikolog,psikolog ekşi,kadın psikolog,ünlü psikolog,en başarılı psikolog,tesettürlü psikologPsikolog, öneri,Anadolu, yakası psikolog öneri, avrupa yakası psikolog, öneri, en iyi psikolog avrupa yakası, istanbul psikolog tavsiye, ücretsiz psikolog, istanbul psikolog fiyatları, psikolog ücretleri, istanbul psikolog, şişli psikolog, psikolog ücretleri, online terapi, psikolog fiyatları, pedagog, psikolog randevu, psikolog merkezi, psikolojik testler, online terapi, yetişkin terapi ,çocuk-ergen terapi, aile-çift terapi, hipnoz terapi, çocuk ergen, cinsel terapi, terspist, panik atak, özgüven, depresyon, ilişki problemi, travma, okb, vesvese, takıntı, obsesif kompalsif bozukluk, kişilik bozukluğu, paranoid, kişilik bozukluğu, narsizim, narsisizm, borderline, kişilik, bozukluğu, çekingen, anksiyete, kaygı, sosyal fobi, çekingenlik, kararsızlık, kapalı yer korkusu, klostrofobi, hassas bağırsak sendromu, erken boşalma, iktidarsızlık, erektil disfonksiyonel bozukluk, vajinismus, Adalar, Arnavutköy, Ataşehir, Avcılar, Bağcılar, Bahçelievler, Bakırköy, Başakşehir, Bayrampaşa, Beşiktaş, Beykoz, Beylikdüzü, Beyoğlu, Büyükçekmece, Çatalca, Çekmeköy, Esenler, Esenyurt, Eyüpsultan, Fatih, Gaziosmanpaşa, Güngören, Kadıköy, Kağıthane, Kartal, Küçükçekmece, Maltepe, Pendik, Sancaktepe, Sarıyer, Silivri, Sultanbeyli, Sultangazi, Şile, Şişli, Tuzla, Ümraniye, Üsküdar ve Zeytinburnu, Adana, Adıyaman, Afyonkarahisar, Ağrı, Amasya, Ankara, Antalya, Artvin, Aydın, Balıkesir, Bilecik, Bingöl, Bitlis, Bolu, Burdur, Bursa, Çanakkale, Çankır,ı Çorum, Denizli, Diyarbakır, Edirne, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Eskişehir, Gaziantep, Giresun, Gümüşhane, Hakkari, Hatay, Isparta, Mersin, İstanbul, İzmir, Kars, Kastamonu, Kayseri, Kırklareli, Kırşehir, Kocaeli, Konya, Kütahya, Malatya, Manisa, Kahramanmaraş, Mardin, Muğla, Muş, Nevşehir, Niğde, Ordu, Rize, Sakarya, Samsun, Siirt, Sinop, Sivas, Tekirdağ, Tokat, Trabzon, Tunceli, Şanlıurfa, Uşak, Van, Yozgat, Zonguldak, Aksaray, Bayburt, Karaman, Kırıkkale, Batman, Şırnak, Bartın, Ardahan, Iğdır, Yalova, Karabük, Kilis, Osmaniye, Düzce, psikolog,psikolog ekşi,kadın psikolog,ünlü psikolog,en başarılı psikolog,tesettürlü psikolog