İlişki bağımlılığı nedir?

Herhangi bir nedenle başkasının bakımına gereksinim duyan biri ile bakım sağlayan kişi arasında karşılıklı olarak birbirlerinin bağımlılıklarını destekleyip sürdürdükleri patolojik bir ilişki türüdür. Bir başka deyişle sağlıklı ilişkiler geliştirmelerine engel olan davranışlara sahiptirler. Bu davranışlar; başkalarına kendisinden daha fazla ilgi gösterme, onlar adına sorumluluk alma ve aşırı koruyuculuk gibi özellikleridir.

İlişki bağımlılığı terimini ilk olarak sadece kadınlar üzerinden kavramsallaştırılmaya çalışılmıştır. Bunu da Alkol ya da madde bağımlısı birinin, alkol ya da madde bağımlısı olmayan eşi tarafından aşırı şekilde korunması durumuna “ilişki bağımlılığı” denilmiştir. Ancak ilişki bağımlılığı üzerine çalışmalar artmasıyla alkol-madde bağımlılığının olduğu ailede büyüyen yetişkinler, duygusal-zihinsel sorunları olanlarla ilişkileri olanlar, hemşireler, sosyal yardım çalışanları gibi yardım veren mesleklerde çeşitli insan gruplarında da bahsetmek mümkün hale geldi.

istanbul psikolog,beşiktaş psikolog,şişli psikolog,online terapi,online psikolog,en iyi psikolog,tavsiye psikolog,psikolog ücretleri,istanbul psikolog çağrışım

İlişki bağımlılığın 3 aşamada toplanmaktadır. Bunlar:

İlk aşama: Bu aşamada bireyin genellikle aile içi sorunlarını olan kişilerde bahsedilebilir. Bu kişiler kendilik değerini, diğer insanlara “bakıcılık” yaparak elde etme eğiliminde olduğu görülmüştür.

Orta aşama: Bu aşamada birey kendini yargılar ve tehditlerde bulunur. Böylece birey duygusal olarak baskıdan uzaklaşma eğilimindedir. Kaygı, suçluluk ve utanç duygularında artış gözlemlenir. Çevremizde de gördüğümüz ilişkide acı deneyimlerini inkâr edenler için bu aşamaya örnek verebiliriz.

Son aşama: Bu aşamada bireyin kontrol eğiliminde artışıyla beraber karşısındakiyle tartışabildiği görebiliriz. Hatta kişi kendini kaybedip öfkesini daha çok gösterebilir. İleriki aşamada bireyin aşırı kontrol eğiliminin ona zarar vermeye başlayıp birtakım sağlık sorunlarına yol açabilir. Son olarak birey öfkesini saklamayıp duygularını daha yoğun yansıttığı görülebilir.

İlişki bağımlısı olan birini nasıl tanıyabiliriz?

İlişki bağımlısı olan bireylerde; her şeyi kişisel olarak algılama, boyun eğicilik, düşük benlik algısı, benmerkezcilik, gerçek dışı düşüncelerle meşgul olma, mükemmeliyetçilik, sınır koyamama gibi özellikler görülür. Çünkü bu bireylerin davranışsal özelliklerine bakıldığında; aşırı derecede sorumlu ya da sorumsuz davranma, kontrolü kaybetmekten korkma, yapılan iltifatları reddetme ve hayır demekte zorlandıkları görülür. Hatta başkalarını memnun etme çabasında olma ve süreç içinde öfkelenme davranışları da örnek verilebilir. İlişki bağımlılarının süreç içerisindeki fiziksel özelliklerine bakıldığında ise onların madde bağımlılığına yatkınlıklarının, stresli bir sürecin etkisiyle uykusuzluklarının, yoğun kaygı, depresyon ve fiziksel ağrılar gibi özelliklere sahip oldukları görülür. Ek olarak son zamanlarda fiziksel, cinsel veya duygusal istismar, ihmal ya da travmatik aile ortamına maruz kalma ile ilişkilendiriliyor.

İlişki bağımlısı olmayan birini nasıl tanıyabiliriz?

İlk olarak Öz güven ve öz saygısı yüksek olan kişilerdir diyebiliriz. Çünkü bu kişiler ilişkilerinde kendilerini değerli ve güvende hissederler. Bu durum ilişkilerine de yansır. Böyle bir kişi ilişkisinde dengeli, “benlik saygısı gelişmiş” ve bağımlı davranışlardan uzaktır. Son olarak kendi ihtiyaçlarının farkında olabilen ve bunları kendisi karşılarken kaygı duymayan kişilerdir. Peki siz ilişkide kendinizi nasıl tanımlarsınız?

Psikolog Süreyya ÇALIK

İlişki bağımlılığı nedir?,özgüven,özsaygı,ilişki,

istanbul psikolog,beşiktaş psikolog,şişli psikolog,online terapi,online psikolog,en iyi psikolog,tavsiye psikolog,psikolog ücretleri,istanbul psikolog çağrışım