PARANOİD KİŞİLİK BOZUKLUĞU

İnsan hayatı boyunca güvenmek ve güvenilmek ister.  Hayatınızda güvendiğiniz, size olan sevgisinden şüphe etmediğiniz insanlar var mı? Peki bu insanların hiç olmadığını düşündüğünüzde nasıl hissediyorsunuz? / Paranoid Kişilik Bozukluğu Nedir? / Paranoid Kişilik Tedavisi

Ailemiz ve sevdiklerimizle ayrı düşsek bile bizimle olduklarını bilir ve buna inanırız. Bu his sadece başkalarına güveni değil insanın kendisine olan güvenini de tazeler. Ama öyle insanlar vardır ki, güvensizlik hayatlarını ele geçirmekle kalmadığı gibi her şeyin doğruluğundan da şüphe ederler. Bu insanlar bize hoş gelen samimiyeti dahi tehlike olarak algılarlar, kendilerine zarar geleceğini düşündükleri için her an tetikte olur ve bunu belirtmekten çekinmezler. Buna paranoid kişilik denir. Bu tür hastalar kuşkucu, alıngan, kuruntulu ve saldırgan kişilerdir. Kendilerini korumak için duvar örerler ve geri kalan herkesi o duvarın dışında bırakırlar. Kendilerini daima haklı ve üstün görürler. Başarısızlıklarını ve kusurlarını başkalarını eleştirip, haksız bularak akla uygun hale getirmek en tipik özelliklerindendir.  Bundan dolayı kimsenin dikkatini çekmeyen bilgiler dahi onlar için önemlidir çünkü şüphelerine kanıt sağlayacak veriler bulmaya çalışırlar. Shapiro'ya göre bunun bir sebebi de çizdikleri dünya tamamen yanlış olduğundan bir türlü gerçek kanıt bulamıyor olmalarıdır. Paranoidler de kompülsifler gibi espri yapmaktan hoşlanmazlar bunun sebebi şaka yapabilmeleri için duvarlarını yıkmaları gerekmektedir. Bu tür kişilik bozukluğu olan hastalara her an her yerde rastlamak mümkündür. Bazen ailenizde bazen sınıfınızda bazen de arkadaş ortamınızda. Paranoid düşünce tarzı, olaylara ve durumlara göre artış gösterebilir. Mahkumlarda, mültecilerde, yaşlılarda, işitme kaybı olanlarda paranoid fikirler zaman zaman artış gösterir. / Paranoid Kişilik Bozukluğu Nedir? / Paranoid Kişilik Tedavisi

Hastalığı tasvir ederken kendi kişiliğinizle örtüşen yerler olduğunu düşünmüş olabilirsiniz. Paranoid tarzı düşünceler gerçekçi olduğunda sağlıklı ve koruyucudur. İnsan savunma mekanizmasıyla dünyaya gelir ve bu düşünceler aslında sistemimizin bir parçasıdır. Gelin Paranoid tarzı olan ve bozukluğu olan insan davranışlarını karşılaştıralım;  / Paranoid Kişilik Bozukluğu Nedir? / Paranoid Kişilik Tedavisi

• Paranoid tarza sahip olan insanlar karar verirken kendilerine güvenirler; bozuklukta ise başkalarına güvenmek istemez çünkü "bilgi güçtür" düşüncesiyle insanların onun üzerindeki gücünü arttırmak istemez.
• Paranoid tarzdakiler iyi birer dinleyici ve gözlemcidirler, karşısındakilerin konuşmalarının altında yatan anlamları ayırt edebilirler; bozuklukta ise sıradan davranışları gizli anlamları olduğu biçiminde yorumlar. / Paranoid Kişilik Bozukluğu Nedir? / Paranoid Kişilik Tedavisi

Biri eleştirileri önemserken diğeri kendine yapılan hakaret olarak varsayıp kin tutar. Bu kıyaslamalar günlük hayatta artar ve ayrımı iyi yapabilmek gerekmektedir.  / Paranoid Kişilik Bozukluğu Nedir? / Paranoid Kişilik Tedavisi

Paranoid kişiliğin bu özelliklerinden dolayı çoğu gözlemci, biyolojik bir sebebi olup olmadığı üzerinde durmuştur. Mizaç temelli olabileceği çoğu kişiye mantıklı görünmüş ancak mizaç her ne kadar etkili olsa da çevresel koşulların yoğun etkisi göz ardı edilemez. Mesela çabuk sinirlenen, saldırgan mizaca sahip bir çocukta ilerde paranoid kişilik bozukluğu görülebilir ancak asıl etkiyi sağlayan ebeveynin tutumu ve karşılıklı etkileşimdir.  / Paranoid Kişilik Bozukluğu Nedir? / Paranoid Kişilik Tedavisi

Psikodinamik yaklaşımda Freud, paranoid kişilik bozukluğunu anal dönem ile ilişkilendirir. Ona göre tuvalet eğitimi, ilerde kişinin direncini, kin tutmasını ve özgür iradesini etkiler.  / Paranoid Kişilik Bozukluğu Nedir? / Paranoid Kişilik Tedavisi

Paranoid kişilik bozukluğu tedavisinde doktorun tutumu oldukça önemlidir. Zaten şüphelenmek için fırsat kollayan hastaya karşı eleştirel olunmamalıdır. Çoğu hasta, sorunu olmadığını düşündüğü için terapiyi reddeder. Bu hastaların çoğu yakınları tarafından zorla ikna edilir. Terapistten şüphelenirler ve ona düşüncelerini söylemekten çekinirler. Bu yüzden terapist öncelikle kişilerde güven ilişkisi kurmaya çalışılır. Hastanın güvenini sağladıktan sonra psikoterapi yöntemi olumlu sonuçlar doğurur ancak bazı hastalarda ilaç tedavisine başvurulması gerekebilir. Tedavinin zorlu yanlarından biri de kişilik bozuklukları genelde tek bir hastalık belirtisi göstermez. Paranoid kişilik bozukluğu bir çok hastalık belirtilerini de içinde bulundurur. Kompülsifler gibi  keskin gözlemci ve detaycıdırlar. Otizmli bireyler gibi bağlamından koparılmış detaylarla yeni bir dünya inşa edip bütüncül değerlendirme yetilerini kaybederler. Narsistlere benzer yönü ise kendilerini hep üstün ve başarılı görmeleridir. / Paranoid Kişilik Bozukluğu Nedir? / Paranoid Kişilik Tedavisi

Paranoid kişiliğe sahip hastalar sadece kendilerine değil ruhsal olarak yakınlarına da zarar vermektedirler. Bu yüzden tedaviyi ne kadar erken kabul ederlerse kendilerine ve çevresindekilere o kadar faydaları olur.  / Paranoid Kişilik Bozukluğu Nedir? / Paranoid Kişilik Tedavisi