Savaş Ya Da Kaç Tepkisi

Bu kavram fizyolog Walter B. Cannon tarafından yirminci yüzyılın başlarında ortaya çıkmıştır. Cannon`un asıl çalışmaları “homeostatis” adı verilen kavram üzerinedir. Bu kavram, canlının çevresinde gelişen olaylara karşı vücudun içindeki dengeyi koruyabilmesi ve stabil kalabilmesi anlamına gelir. Hayvanların tehdit ve tehlikelere karşı homeostatik tepkilerini inceleyen Cannon, gördüğü tepkiye savaş ya da kaç tepkisi adını vermiştir.

Herhangi bir tehlike veya tehditle karşı karşıya kaldığımızda, vücudumuzda bu durumla başa çıkmamız için bir dizi biyokimyasal değişiklik olur. İlkel insanlar yırtıcılarla savaşmak veya onlardan kaçmak için bu tepkiye ihtiyaç duymuş, bu şekilde hayatta kalarak bu genetik mirası bize aktarmışlardır. Mesela hızla üzerimize gelen bir arabadan kaçmak için, bu tepkiyi kullanırız.

Peki vücudumuzda bu tepkiye yol açan değişiklikler nelerdir?

Vücudumuz bize “Kaç ve kurtul” diyeceği zaman sempatik sinir sistemimizi devreye sokar. Bu sistem aktifleştiğinde kalp ritmimiz hızlanır, solunum hızlanır, kaslarımız gerginleşir ve kan basıncımız artar. Kan, ellerimiz ayaklarımız ve sindirim sistemimizden çekilerek kaçmamıza yardım edecek kaslara yönlendirildiğimizden eller ve ayaklar soğur. Görüşü netleştirmek için gözbebeklerimiz büyür ve işitme daha keskin hale gelir. Sinir sistemindeki bütün bu değişikliklerin yanısıra bir de kimyasal tepkiler oluşur. Adrenal bezlerden salgılanan adrenalin nöradrenalin hormonları ve kortizol hormonu da bu değişiklere eşlik eder. Vücudumuz bizi tehlikeden kaçmaya ya da savaşmaya hazırlamak için ciddi bir çaba harcar.

Artık tehlike kalmadığına karar verdiğimiz anda beynimiz bize “dinlen ve sindir” der ve sinir sistemine giden acil durum sinyalleri durur. Bu sinyaller durdurulduktan sonra kısa süre içinde kalp hızımız yavaşlar, solunumumuz eski haline döner, kaslar rahatlar ve gözbebekleri daralır. Bunların sonucuna savaş ya da kaç tepkisi ortadan kalkmış olur.

Zeynep Fenerci

KAYNAKÇA

Davis, Martha, Eshelman, Elizabeth R., Mccay, Matthew, Stresten Kurtulun ve Gevşeyin çeviri editörü Doç. Dr. Orçun Yorulmaz çevirenler Melikenaz Yalçın, Seda Tokgünaydın Arıtürk 6.Basımdan Çeviri, Aralık 2016 Nobel Akademik Yayıncılık

 

sistem,vücut, Savaş Ya Da Kaç Tepkisi,stres,sakin,gevşeme,tepki,kimyasal

sistem,vücut, Savaş Ya Da Kaç Tepkisi,stres,sakin,gevşeme,tepki,kimyasal

sistem,vücut, Savaş Ya Da Kaç Tepkisi,stres,sakin,gevşeme,tepki,kimyasal

sistem,vücut, Savaş Ya Da Kaç Tepkisi,stres,sakin,gevşeme,tepki,kimyasal

sistem,vücut, Savaş Ya Da Kaç Tepkisi,stres,sakin,gevşeme,tepki,kimyasal