Sullivan ‘ın Gelişim Teorisi

Kişiler arası Psikanaliz teorisyeni olan Harry Stack Sullivan Freud’un temel psikoanalitik anlayışından farklı bir bakış açısına sahipti. Birçok noktada ondan ayrılıyordu. Freud’dan farklı olarak şizofreni gibi psikotik örgütlenmeye sahip bozukluklarında psikanalist ile tedavi edilebileceğini düşünüyordu.

İkinci farkı kaygıya yönelik bakıştır. Sullivan göre kaygının kaynağı kişiler arası etkileşimlerdir. Kaygı sosyal etkileşimler içerisinde doğar. Çocuk tarafından gösterilen kaygı ebeveyni çocuğun ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik harekete geçirir. Bununla birlikte ebeveyn kaygısı çocuğa da kaygılandırır. Sullivan, kaygının azaltılması için çocuğun kaygısız güvenilir yetişkinler ile şefkat ile ihtiyaçlarının karşılanması gerekir.

Kişiler arası ilişkiler kaygının kaynağı olduğu gibi bireyin bilinç dışı ve kişiliği üzerinde etkilidir. Bireyin bilinçdışı sosyal bağlamına göre şekillenir. Sosyal etkiye açık olmayan süreçler örtük süreçler diye ifade etse de bu süreçlerinde temelde kişiler arası ilişki  deneyimlerinden oluşmaktadır. Kişilik bireyin kişiler arası ilişkilerden ayrılarak incelenemez.

En son ayrıştıkları nokta ise  psikanalistin konumudur. Psikanalisti  Freud’un  cerrah soğukluğundaki nötr gözlemcisinden  farklılaştırır. Psikanalisti   karşılıklı bir ilişki içerisinde konumlar. Ve katılımcı-gözlemci olarak adlandırır.

Sullivan kişilik gibi kişinin algısını zihninde yer edinen kişiler arası  deneyimler olan yaşantıların sonucu olduğunu söyler. Bu yaşantıları üçe ayırır.

Prostaksik Yaşantı: Bebeklik devrinin ilk yılında yaşanır. Deneyimin en basit ve erken halidir. Yalnızca anlık durumlardır ve bedenin çevreyle etkileşim kurulan yerine odaklıdır. Duyu terimi ile açıklanabilir. Bu deneyimler arasında bağ kurulamaz. Bebeğin ninni söyleyen annesine boş boş bakması .

Parataksik Yaşantı: Bu yaşantıda deneyimler birbirinden ayrı ancak bağlantılıdır. Deneyimleri art arda  neden ve sonuç olarak algılanır. İlk olay ikincisinin nedenidir. Ancak bu iki olay arasında anlamlı bir ilişki yoktur .Birey bu noktada kendiliğini fark eder. Kendi bedenlerini geri kalan her şeyden ayırmaya başlanır. Benim bedenim üzerinden benim sembolü oluşmaya başlar. Ve büyülü düşünme ile deneyimleri kendi ile kurduğu ilişki üzerinden yorumlar.

Sentaksik Yaşantı: Bu evrede çocuklar gerçekliği kendi değerlendirdikleri gibi olduğuna güvenirken bu değerlendirmeleri diğerleri ile doğrulayabilirler. Bu değişim dil gelişiminin olduğu dönemde olur. Birey geçmişe dayalı gelişmekte olan bir kodu içine alır. Ve bu yaşantı ile dünyaya dair gerçekçi değerlendirmeler yapar.

Dinamizm

Korku Dinamizmi: Kişiler arası güvensizlik hislerinin muhafazası anlamına gelir.

Şehvet Dinamizmi: Genital bölgelerle olan ilişkileri kapsar.

Bölgesel İhtiyaçlar: Beden bölgelerindeki ihtiyaçlara yönelik tanımlanan diğer dinamizmdir. Oral ,anal ve üretal bölgelerdeki enerji dönüşümlerini sağlayan biyolojik örgütlenme faktörleridir. Özellikle önemli iki ihtiyaç gelişim için önemlidir.  Birincisi bebeğin beslenme ihtiyacıdır. Bu ihtiyaç dinamizm ve bütünleştirme eğilimi olan büyüme ile karşılanır.  İkincisi ise tuvalet ihtiyacıdır.  Bu ihtiyaç bireylin diğerleri ile birlikte varoluşu ve işlevsel faaliyetleri ile ilgilidir.

Kişileştirme

Bireyler kişiler arası deneyimleri ile dünyayı ve kendilerine anlam vermelerini sağlayacak içsel tasarımlar -kişileştirmeler oluşturur. Bu içsel tasarımlar devamlı tekrarlayan kişiler arası örüntüler sonucu oluşur. Ve kişileştirmeler gerçek ile aynı değildir, bireyin deneyimine dayalıdır.

Kendilik Sistem

Kendilik sistemi bireyin bebekliğinden itibaren başkaları ile ilişkilerindeki aldığı karşılıklara güçleniyor, Ve bu ilişkiler içinde edindiği bir sürü karakter özelliği özsaygının etrafında toplanır.

Kendilik sistemi bebek deneyimi örgütlemek için üç tür kişileştirmeye başvurduğunda devreye girer.

İyi ben :Deneyimi sırasında anne bebekten memnundur, şefkat vererek ödüllendirir. Bebek kendiliği olumlu deneyimler.

Kötü Ben: Deneyim sırasında annenin kaygıları artar. Bu bebek benliğini olumsuz olarak deneyimler

Ben -olmayan: Bu deneyimde yoğun bir kaygı vardır o kadar ki bu deneyim bilinçten uzak tutulur. Dışarı aktarılmaz sembol olarak varlık sürdürür.

Kaçış Teorimi:

Kendilik deneyimin etkisinden kaçmak için faal şekilde çaba gösterir.

Karşılıklı Duygu teorimi:

Kişiler arası ilişkilerde bütünleştirme karşılıklı bir süreçtir.

1.)birbirini tanımlayan ihtiyaçlar çözümlenir veya alevlenir.

2.)Karşılıklı faaliyet örüntüleri geliştirir ve ya parçalar.

3.)Benzer ihtiyaçlar tatmin edilecek mi yoksa geri çevrilecek mi görmek kolaylaşır.

                                                                                                                                                             Gözde Demir

Kaynakça

J. Palombo, H.K. Bendicsen, B.J. Koch, (2018), Psikanalitik Gelişim Teorileri Rehberi 2.Cilt, İSTANBUL, Psikoterapi Enstitüsü Eğitim Yayınları, ISBN 978-625-7309-28-8 (1.c), 978-625-7309-27-1 (Tk)

Sullivan ‘ın Gelişim Teorisi,kaygı,ilişki,kişillik,Kendilik Sistem,deneyim,Dinamizm,anne,bebek,

Sullivan ‘ın Gelişim Teorisi,kaygı,ilişki,kişillik,Kendilik Sistem,deneyim,Dinamizm,anne,bebek,

Sullivan ‘ın Gelişim Teorisi,kaygı,ilişki,kişillik,Kendilik Sistem,deneyim,Dinamizm,anne,bebek,

Sullivan ‘ın Gelişim Teorisi,kaygı,ilişki,kişillik,Kendilik Sistem,deneyim,Dinamizm,anne,bebek,

Sullivan ‘ın Gelişim Teorisi,kaygı,ilişki,kişillik,Kendilik Sistem,deneyim,Dinamizm,anne,bebek,

Psikolog, öneri,Anadolu, yakası psikolog öneri, avrupa yakası psikolog, öneri, en iyi psikolog avrupa yakası, istanbul psikolog tavsiye, ücretsiz psikolog, istanbul psikolog fiyatları, psikolog ücretleri, istanbul psikolog, şişli psikolog, psikolog ücretleri, online terapi, psikolog fiyatları, pedagog, psikolog randevu, psikolog merkezi, psikolojik testler, online terapi, yetişkin terapi ,çocuk-ergen terapi, aile-çift terapi, hipnoz terapi, çocuk ergen, cinsel terapi, terspist, panik atak, özgüven, depresyon, ilişki problemi, travma, okb, vesvese, takıntı, obsesif kompalsif bozukluk, kişilik bozukluğu, paranoid, kişilik bozukluğu, narsizim, narsisizm, borderline, kişilik, bozukluğu, çekingen, anksiyete, kaygı, sosyal fobi, çekingenlik, kararsızlık, kapalı yer korkusu, klostrofobi, hassas bağırsak sendromu, erken boşalma, iktidarsızlık, erektil disfonksiyonel bozukluk, vajinismus, Adalar, Arnavutköy, Ataşehir, Avcılar, Bağcılar, Bahçelievler, Bakırköy, Başakşehir, Bayrampaşa, Beşiktaş, Beykoz, Beylikdüzü, Beyoğlu, Büyükçekmece, Çatalca, Çekmeköy, Esenler, Esenyurt, Eyüpsultan, Fatih, Gaziosmanpaşa, Güngören, Kadıköy, Kağıthane, Kartal, Küçükçekmece, Maltepe, Pendik, Sancaktepe, Sarıyer, Silivri, Sultanbeyli, Sultangazi, Şile, Şişli, Tuzla, Ümraniye, Üsküdar ve Zeytinburnu, Adana, Adıyaman, Afyonkarahisar, Ağrı, Amasya, Ankara, Antalya, Artvin, Aydın, Balıkesir, Bilecik, Bingöl, Bitlis, Bolu, Burdur, Bursa, Çanakkale, Çankır,ı Çorum, Denizli, Diyarbakır, Edirne, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Eskişehir, Gaziantep, Giresun, Gümüşhane, Hakkari, Hatay, Isparta, Mersin, İstanbul, İzmir, Kars, Kastamonu, Kayseri, Kırklareli, Kırşehir, Kocaeli, Konya, Kütahya, Malatya, Manisa, Kahramanmaraş, Mardin, Muğla, Muş, Nevşehir, Niğde, Ordu, Rize, Sakarya, Samsun, Siirt, Sinop, Sivas, Tekirdağ, Tokat, Trabzon, Tunceli, Şanlıurfa, Uşak, Van, Yozgat, Zonguldak, Aksaray, Bayburt, Karaman, Kırıkkale, Batman, Şırnak, Bartın, Ardahan, Iğdır, Yalova, Karabük, Kilis, Osmaniye, Düzce, psikolog,psikolog ekşi,kadın psikolog,ünlü psikolog,en başarılı psikolog,tesettürlü psikolog

Psikolog, öneri,Anadolu, yakası psikolog öneri, avrupa yakası psikolog, öneri, en iyi psikolog avrupa yakası, istanbul psikolog tavsiye, ücretsiz psikolog, istanbul psikolog fiyatları, psikolog ücretleri, istanbul psikolog, şişli psikolog, psikolog ücretleri, online terapi, psikolog fiyatları, pedagog, psikolog randevu, psikolog merkezi, psikolojik testler, online terapi, yetişkin terapi ,çocuk-ergen terapi, aile-çift terapi, hipnoz terapi, çocuk ergen, cinsel terapi, terspist, panik atak, özgüven, depresyon, ilişki problemi, travma, okb, vesvese, takıntı, obsesif kompalsif bozukluk, kişilik bozukluğu, paranoid, kişilik bozukluğu, narsizim, narsisizm, borderline, kişilik, bozukluğu, çekingen, anksiyete, kaygı, sosyal fobi, çekingenlik, kararsızlık, kapalı yer korkusu, klostrofobi, hassas bağırsak sendromu, erken boşalma, iktidarsızlık, erektil disfonksiyonel bozukluk, vajinismus, Adalar, Arnavutköy, Ataşehir, Avcılar, Bağcılar, Bahçelievler, Bakırköy, Başakşehir, Bayrampaşa, Beşiktaş, Beykoz, Beylikdüzü, Beyoğlu, Büyükçekmece, Çatalca, Çekmeköy, Esenler, Esenyurt, Eyüpsultan, Fatih, Gaziosmanpaşa, Güngören, Kadıköy, Kağıthane, Kartal, Küçükçekmece, Maltepe, Pendik, Sancaktepe, Sarıyer, Silivri, Sultanbeyli, Sultangazi, Şile, Şişli, Tuzla, Ümraniye, Üsküdar ve Zeytinburnu, Adana, Adıyaman, Afyonkarahisar, Ağrı, Amasya, Ankara, Antalya, Artvin, Aydın, Balıkesir, Bilecik, Bingöl, Bitlis, Bolu, Burdur, Bursa, Çanakkale, Çankır,ı Çorum, Denizli, Diyarbakır, Edirne, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Eskişehir, Gaziantep, Giresun, Gümüşhane, Hakkari, Hatay, Isparta, Mersin, İstanbul, İzmir, Kars, Kastamonu, Kayseri, Kırklareli, Kırşehir, Kocaeli, Konya, Kütahya, Malatya, Manisa, Kahramanmaraş, Mardin, Muğla, Muş, Nevşehir, Niğde, Ordu, Rize, Sakarya, Samsun, Siirt, Sinop, Sivas, Tekirdağ, Tokat, Trabzon, Tunceli, Şanlıurfa, Uşak, Van, Yozgat, Zonguldak, Aksaray, Bayburt, Karaman, Kırıkkale, Batman, Şırnak, Bartın, Ardahan, Iğdır, Yalova, Karabük, Kilis, Osmaniye, Düzce, psikolog,psikolog ekşi,kadın psikolog,ünlü psikolog,en başarılı psikolog,tesettürlü psikolog