Sanki çok yeni ve modern bir kavramdan bahsetmekteymişiz gibi değil mi? Ancak aslında Müzik terapi en eski tedavi yöntemlerinden biridir. Dört bin yıldan beri çeşitli kültürlerde hastaları tedavi etmek amacıyla kullanıldığı bilinmektedir.  II.Dünya Savaşı’ndan yaralı çıkmış askerlerin kaldığı hastanelerde müzik kullanımının başlamasının sonrasında bu uzmanlık dalının farkına varılmış. Böylelikle müzik terapi sistematik olarak uygulanan bir disiplin haline gelir. Müzik terapi uygulanması, kullanılması pahalı olmayan doğal bir girişimdir, yan etkileri yoktur ve fiziksel, psikolojik, sosyal, emosyonel ve manevi iyileşmede etkin bir role sahiptir.

Thomas Edison’un 1877’de fonografı buluşu ve disk kayıt cihazını geliştirmesi ile hastalar üzerinde müziğin etkisi incelenmeye başlanmıştır. Hastanelerdeki ilk müzik terapi uygulamaları çoğunlukla anestezi ile birlikte olmuştur. 20. yüzyılın ortalarında, araştırmacılar müziğin etkilerinin nörolojik temelleri hakkında teoriler geliştirmeye başlamışlar. Ve müziğin fizyolojik parametreler üzerine etkilerini deneysel olarak araştırmışlardır.

"Müzik yapıldığı zaman kişilerarası ilişkiler düzelir, gözler parlar, kulaklar keskin” olur, kanın hareketi ve dolanımı sakinleşir”

Konfiçyus

Dünya Müzik Terapisi Federasyonu (WFMT)’nun tanımına göre: Müzik terapisi, bir müzik terapistinin bir danışan veya grupla, onların fiziksel, duygusal, zihinsel, sosyal ve kognitif ihtiyaçlarına karşılık verebilmek adına iletişim, öğrenim, ifade, organizasyon ve bunlarla ilişkili diğer terapötik amaçları gerçekleştirebilmek ve kolaylaştırmak amacıyla müzik ve/veya müzikal unsurları kullanmasıdır.

Dünyada Müzik Terapisi

Norveç’te müzik terapistleri haftada bir gün hayat kalitesini arttırmayı sağlayacak sahada pratik çalışma yapmaktadırlar. Bu çalışmalarda müzik terapistleri engelli çocuklarla, tutuklularla, huzurevindeki yaşlılarla ya da psikiyatrik hastalar ile çalışmaktalar. Ayrıca Avustralya’da anadili farklı olan yeni göçmen öğrencileriyle müzik terapi uygulandığında şaşırtıcı sonuçlar elde edilmiştir. Bu öğrencilerin sınıf davranışlarının etkisini ortaya koymak amacıyla kısa süreli bir müzik terapi programı yapılır. Haftada bir gün olmak üzere, 2-5 hafta arasında geçiş süresi içerisinde müzik terapisi grup toplantıları düzenlenmiştir. Çocukların dışa vurdukları hiperaktivite ve agresif davranışlarda anlamlı ölçüde azalma görülmüştür. Diğer davranışlarında anlamlı bir fark görülmediği saptanmıştır.

Psikoloji ve Müzik Terapi

Muma (1978) müzik terapiyi, yetersizlik ya da hastalıkların tedavisinin fizyolojik, psikolojik ve duygusal olarak birleşmelerine müziğin, kişiler üzerindeki etkisi olarak tanımlamıştır.  

Mekanik ventilasyon desteğinde olan yoğun bakım hastalarında ağrı ve anksiyetenin azaltılmasında müzik terapisi denenmiştir. Hastalara 30 dakika kulaklıklı kasetçalar ile dinlettirilen müziğin etkinliliğini değerlendirmek için yapılan bir çalışmada; müzik terapinin hastaların ağrı şiddetini ve anksiyete düzeylerini azalttığı bulunmuştur.

Nasıl?

Müzik bedene ve ruh sağlığına nasıl iyi geliyor? Müzik beynin sağ hemisferini etkiler ve limbik sistem üzerinden psikofizyolojik yanıtlara neden olur. Böylece enkefalin ve endorfin salınımına neden olarak. Bu hormonlar ağrının şiddetinin azalmasına neden olmaktadır. Merkezde nörotransmitterlere baskının artması ile birlikte ruh halinin değişimi sağlanıp, Medulla’daki sinirlerin ıslah edilmesiyle anksiyete azalmaktadır. Böylece müziğin insan bedenine ve ruhuna nasıl etkili olduğunu görmüş olduk.

Psikolog Süreyya ÇALIK