Narsisizm Terapisi

Heinz Kohut, narsisizmi birincil ve ikincil aynalama ihtiyaçlarının hiç karşılanmamış olması veya aşırı doyurulmuş olması sonucu gelişen bir tablo olarak görmüştür. Bu yüzden tedavisinin de aynalama kullanılarak yapılması gerektiği sonucuna varmıştır. Ona göre danışanlar seans sırasında ihtiyaçlarıyla bağlantılı olarak terapiste aktarım yaparlar. Danışan, birincil aynalama ile ilgili bir ihtiyacı olması durumunda terapist tarafından onay almaya yönelik ayna aktarımı geliştirir. İhtiyaç güç ve sükuneti temsil eden bir nesneyle kaynaşmaya yönelik olan ikincil aynalama ise idealize edici aktarım geliştirir.

Bireyin primer narsisizm evresinde anne tarafından onaylanmamış olması, görmezden gelinmesi ve yahut tam tersi aşırı doyurulmuş olması narsisizmin gelişiminde kritik rol oynar. Örneğin, çocuğun ihtiyacı olmadığı durumlarda dahi annnenin çocuğun etrafında dönüp durması, karnı acıkmasa dahi onu doyurmaya çalışması da annenin çocuğun ihtiyaçlarını ve dolayısıyla çocuğun varlığını görmezden gelmesi demektir. Öte yandan ihmal edilen, annesinin onu görmesi için yoğun çaba harcayan çocuk yetişkin olduğunda da insanların dikkatini çekebilmek, ön plana çıkabilmek için çabalar harcar. Teşhirci bu yönler, ötekiler tarafından onay alma ihtiyaçlarından kaynaklanmaktadır. Grandiyöz (büyüklenmeci) kendilik; kendi dünyası içinde her şeyi yapabilecek gücü olduğuna inanır, sürekli coşku halindedir ve yaptıklarının desteklenmesine ihtiyaç duyar. Aldıkları terapi de bu amaçla şekillenmelidir. Bu yüzden büyüklenmeci narsistlerin terapisinde Kohut’un en önem verdiği nokta terapistin empatik bir duruşa sahip olması ve bireyin aynalama arayışına cevap vermesidir. Kısacası birey için kendilik nesnesi işlevini yerine getirebilmesidir. Bu onu anladığını, duygularında haklı olduğunu  görebildiğini göstertmekle ve onu onaylamakla olmaktadır.

Narsisizm Tedavi ve Aynalama Tıklayın

Seconder narsisizm evresinde ise bireyin ihtiyacı güçlü ve sakinleştirici bir baba imagosu ile özdeşim kurmak, onu idealize etmektir. Bu imgenin bulunmaması bireyin kendini yatıştırabilmek için hep ötekilere ihtiyaç duymasına, kendini güçlü ve yeterli hissedebilmek için güçlü olan ötekilerin etrafında kendini var etmesine yol açmaktadır. Kohut bunlara tedarik kaynakları der. Birey onu onaylayan veya ona güçlü olanın bir parçası gibi hissettiren bireyler olmadan hayatını sürdürmekte zorluk çeker. Bu yüzden ikincil aynalama ihtiyacı arayışı içinde omnipotent nesneye ihtiyaç duyan, kapalı narsistler de denen bu bireylerle yapılan seanslarda terapist idealize edilen nesne görevindedir. Burada terapist idealize edilmesine her ne kadar alan açsa da bu idealizasyona karşılık olarak kendinin mükemmel olduğunu söyleyen danışanı onaylaması aynalama değildir. Çünkü bu tepki narsist danışanları incitecek, değersiz hissettirecek bir tepkidir. Bu durumda yapılacak en iyi şey danışanın konuşması için onu teşvik etmek ve bu sözlerin arkasındaki ihtiyaçları görmektir kısacası danışan ile empati kurabilmektir.

Seans süresince terapist kaçınılmaz olarak danışanın istediğinin dışında davranacaktır. Kohutyen terapi her ne kadar empatik ve danışanı ön planda tutan bir terapi olursa olsun diğer terapiler gibi sınırları ve çerçevesi olan bir terapidir. Bu sınırlar narsist danışanı incitip onda optimal kırılmalar yaşatabilmektedir. Kohut’a göre bu durum terapi için gerekli olan bir durumdur. Örneğin büyüklenmeci narsist seans sırasında terapistin saate bakması halinde kendini değersiz hissedebilir, bu durum onda öfke yaratabilir. Terapist bu durum karşısında danışanın tepkisinde haklı olduğunu kabul etmeli ve ona bunu belirtmelidir. Fakat yorumlar yapılırken narsist bir danışana kırıldığı, kızdığı veya değersiz hissettiğini anladığı ile ilgili bir yorum yapılmamalıdır çünkü narsist bir danışan bu duyguları halihazırda inkar etmektedir.

Kohut danışanın her zaman haklı olduğunu ve ortada bir hata varsa o hatanın sahibinin terapist olduğunu savunmaktadır. Örneğin danışanın terapiyi bırakması durumunda aktarım odaklı terapi bunu bir direnç olarak yorumlarken kohutyen terapi bunu terapistin hata yapmasına bağlamaktadır.

Terapist kendilik nesnesi işlevi göremediği yani danışanın istediği doğrultuda davranamadığı durumlarda danışan optimal kırılmalar yaşayacaktır. Terapist hata olarak görülen bu durumlarda hatasını kabul ettiğinde danışana örnek bir nesne haline gelecektir. Birey nasıl ki ona değersiz ve önemsiz hissettiren annesini veya olaylar karşısında sakin kalmayı beceremeyen babasını içselleştiriyorsa onu onaylayan, olayları sakince karşılayabilen, empatik yaklaşabilen, hata yapabilen ve tüm bunları kabullenebilen terapist imgesini de içselleştirecek ve kendiliğini bu doğrultuda şekillendirecektir. Kısacası terapist danışana yönlendirmeler ve dayatmalardan ziyade onu anlayarak onun ihtiyaçlarına kulak asmayan önceki kendiliknesnelerinden ayrılarak yardım edecektir.

Kohut’un Bakış Açısı ile Narsisizm Tıklayın

Hamide Güven

Referans

Özakkaş, T. ve Çorak, A. (2014). Narsisizm ve terapisi kendilik psikolojisi ve diğer yaklaşımlar. Psi̇koterapi̇ Ensti̇tüsü Eği̇ti̇m Yayınları.

Narsisizm Terapisi,terapi,danışan,seans,kohut,büyüklenmeci,aynalama

istanbul psikolog,psikolog İstanbul,psikolog,şişli psikolog,istanbul psikolog tavsiye,istanbul en iyi psikolog,psikolog ücretleri,istanbul psikolog fiyatları,istanbul psikolog tavsiye,en iyi psikolog İstanbul,i̇stanbul psikolog ücretleri,psikolog fiyatları,psikolog randevu,istanbulda psikolog,fulya psikoloji,istanbul psikolog ücretleri,psiko İstanbul,Psikohelp,istanbul avrupa yakası psikolog,istanbul'da en iyi psikolog,psikolog tavsiye,avrupa yakası psikolog,en iyi psikolog i̇stanbul,psikolog şişli,online psikiyatri,online psikolojik danışmanlık,psikolog randevu ücretsiz,i̇stanbul psikolog,psikolog fiyatları,pedagog,psikolog istanbul avrupa yakası,ücretsiz psikolog İstanbul,psikolog istanbul fiyatları,istanbuldaki en iyi psikologlar,şişli psikolog fiyatları,psikolog türkiye,psikoterapi ücretleri,fulya, Psikohelp,pedagog İstanbul,pedagog olan hastaneler,en iyi psikologlar İstanbul,en iyi psikolog,terapi ücretleri,i̇stanbul terapi ücretleri,istanbul psikolog seans ücretleri,i̇stanbul psikolog fiyatları,psikoloji İstanbul,istanbul psikolog önerisi,ücretsiz psikolog,en başarılı psikologlar,istanbul iyi psikolog,istanbul terapi ücretleri,psikolog randevu İstanbul,istanbul en iyi psikologlar,istanbulda iyi psikolog,psikolog ücretleri İstanbul,çoçuk pedagog İstanbul,ilişki psikoloğu,istanbul avrupa psikolog,istanbul piskolog,istanbul psikologlar,ünlü psikologlar,pedagog randevu,psikolog avrupa yakası,klinik psikoloji yüksek lisans,psikolog randevu devlet,psikoterapi,yüz yüze psikolog İstanbul,ünlü psikologlar i̇stanbul,şişli pedagog