Çok Mu Fedakarız?

Borderline Kişilik Bozukluğuna Dair Farklı Bakış Açıları

Borderline kişilik bozukluğu ile özdeşleşmiş olan dürtüsellik, kendine zarar verme, duygulanımdaki dengesizlik ve sosyal ilişkilerdeki uyumsuzluk gibi özellikler kişinin biyolojik yapılanmasıyla ilişkili olduğu çalışmalarca saptanmıştır. Kendine zarar verme davranışı üzerinden örnek verilecek olursa, bireyin kendine yönelik bu yıkıcı davranışının altında serotonin seviyesindeki düşüklük yatabilmektedir. Serotonin azalması ve saldırganlık seviyesinin artması arasında pozitif bir ilişki gözlemlenmiştir. Diğer bir örnek ise bireyin reddedilmeye karşı olan aşırı hassasiyet ile alakalıdır. Borderline hastaların terk edilme karşısında bu kadar kırılgan olmasının altında yatan biyolojik sebep olarak noradrenerjik aktivitenin düşüklüğü görülmüştür.

Borderline Kişilik Bozukluğuna Dair Farklı Bakış Açıları-istanbul psikolog,online terapi

  1. Biyolojik Model: Borderline kişilik bozukluğu ile özdeşleşmiş olan dürtüsellik, kendine zarar verme, duygulanımdaki dengesizlik ve sosyal ilişkilerdeki uyumsuzluk gibi özellikler kişinin biyolojik yapılanmasıyla ilişkili olduğu çalışmalarca saptanmıştır. Kendine zarar verme davranışı üzerinden örnek verilecek olursa, bireyin kendine yönelik bu yıkıcı davranışının altında serotonin seviyesindeki düşüklük yatabilmektedir. Serotonin azalması ve saldırganlık seviyesinin artması arasında pozitif bir ilişki gözlemlenmiştir. Diğer bir örnek ise bireyin reddedilmeye karşı olan aşırı hassasiyet ile alakalıdır. Borderline hastaların terk edilme karşısında bu kadar kırılgan olmasının altında yatan biyolojik sebep olarak noradrenerjik aktivitenin düşüklüğü görülmüştür. şişli psikolog
  2. Alt Sendrom Modeli: Bu modele göre borderline kişilik bozukluğu çeşitli eksen 1 bozukluklarının daha hafif formudur. Eksen 1 bozukluklarına örnek verilecek olursa borderline hastalarda olduğu gibi şizofreni hastalarında da gözlemlenen psikotik gerilemeler, delusional düşünceler, gerçeklikten kopmaya meyilli olma gibi belirtiler, borderlinenın daha alt bir sendrom olduğunu düşündürmüştür. Öte yandan borderline hastalardaki tutarsız duygulanım, manik depresif bozuklukla; ruh halinin karamsar oluşu, aşırı uyuma gibi belirtiler depresyonla ilişkilendirilmiştir. Bu yüzden borderline hastalar çeşitli eksen 1 bozukluklarının alt tiplerinden oluşan heterojen bir gruptur.
  3. Eş Zamanlı Hastalık Modeli: Modele göre, borderline çeşitli duygudurum bozuklukları ile birlikte seyretmektedir. Örneğin borderline hastaların bir çoğu aynı zamanda major depresyon ya da bipolar tanısı da almıştır. Çalışmalar bu tür duygu durum bozukluklarının borderline kişilik bozukluğunun şiddetini arttırdığını göstermiştir. Bu yüzden borderline tedavisinde ilk olarak duygulanım bozukluklarının (ya da eksen 1 bozukluklarının) ele alınması tedavi gidişatı açısından olumlu bir sonuç ortaya çıkaracaktır. mecidiyeköy psikolog
  4. Semptom Odaklı Model: Bu model bozukluğun kendisinden ziyade ortaya çıkan uyum bozucu semptomların hedefe yönelik ilaç kullanılarak tedavi edilmesini önerir. Depresif ruh hali, kaygı, dürtüsellik veya psikotik gerilemelerin ortaya çıktığı durumlarda ilaçlarla belirtilerin sönümlenmesi gerektiğini öne sürer.
  5. Deneysel Modeller: İlaçlar üzerine yapılan deneyler ve çalışmalar sonucunda eksen 1 bozukluklarının tedavisinde işe yarayan ilaçların borderline hastaların depresyon, kaygı, dürtüsellik gibi belirtilerini de azalttığını göstermiştir. Buradan yola çıkarak bu model lityum, antidepresan gibi ilaçların borderline patoloji için de kullanılabilecek olduğu sonucuna varmıştır.

Online ve Yüz Yüze Uzman Klinik Psikolog Kadromuz için Tıklayın

 Ücretsiz/Uygun Psikoterapi için Tıklayın

Ücretsiz Terapi için Tıklayın

Hamide Güven

Referans

Rockland, I. H. (2016). Borderline hastalar için destekleyici terapi (T.Özakkaş, Ed). Psikoterapi Enstitüsü Eğitim Yayınları.

Facebook
Twitter
LinkedIn
Telegram
Yorumlar