Borderline Kişilik Bozukluğunda Şema Terapi İle Tedavinin Tanımlanması

• Başlangıç: Yeniden ebeveynlik bağını kolaylaştırmak

Burada terapist hastanın mevcut endişe ve problemlerini ele alır ve terapist, güvenlik, istikrar, empati ve onaylama sağlamaya çalışır. terapistlerin kendilerini gerçekten vererek bağı güçlendirmeleri önemlidir. Kopuk profesyonel rolü oynamak yerine, kendiliğinden tepki veren, duygusal tepkileri paylaşan ve kendini ifşa eden gerçek bir kişidir.

• Terapist terapi amacını belirler

Terapist, “ terapide sana güvenli bir yer vermek istiyorum, senin için orada olmak istiyorum böylelikle yalnız kalmazsın, kendi ihtiyaç ve duygularının daha çok farkında olmana yardım etmek istiyorum, daha güçlü bir kimlik duygusu kurmana yardım etmek istiyorum, daha az cezalandırıcı olmana yardım etmek istiyorum, daha yapıcı bir şekilde duygularını idare etmene yardım etmek istiyorum” gibi açıklamalarda bulunarak kişisel biçimde terapinin amacını söyler. Terapist hastayla birlikte amacı ele alır, güdümlü keşif sayesinde hastanın amacın neden kendilik yıkıcı olduğunu fark etmesine yardım eder.

• Terapist, hastanın hayat hikayesini inceler

Daha önceden tespit ettiğimiz, dört yatkınlık yaratan faktörün hastanın erken dönem çocukluk ortamı, özellikle aile ortamı içerisinde görünüp görünmediğini değerlendirir.

1. İstismar/ güvensizlik
2. Terk edilme/ duygusal yoksunluk
3. Boyun eğicilik
4. Cezalandırıcılık/ reddetme

Terapist ve hasta değerlendirme aygıtlarını yeniden gözden geçirir. Hastalar ev ödevleri için aşağıdaki değerlendirme aygıtlarını adım adım tamamlamayı amaçlar:

1. Multimodal Yaşam Tarihi Envanteri
2. Young Ebeveyn Envanteri
3. Young şema ölçeği

Terapist hastayı modlar hakkında eğitir.

1. TERK EDİLEN ÇOCUK MODU : TEDAVİ

Terk edilen çocuk modu, hastanın içindeki yaralanmış çocuktur. Suistimal edilen terk edilen, duygusal olarak yoksun, boyun eğdirilmiş ve sertçe cezalandırılmış. Terapi ilişkisi sınırları içerisinde terapist, karşıtlık sağlamaya çalışır: sağlam, güvenilir, ilgili, içten kendini ifadeyi cesaretlendirici ve affedici bir ilişki.

• Terapist- hasta ilişkisi:

Terk edilen çocuk tedavinin merkezindedir. Terapist, hastanın küçük bir çocuktan sağlıklı erişkine geliştirebildiği koruyucu ortam yaratmaya çalışır. ( winnicot ) terapist hastanın duygulanımlarını sınırlı ebeveynlikle yeniden düzenlerken aslında bunun fazla ileri gitme ve hastaya yapışıklık gösterme ya da gerçek ebeveyn gibi davranma tehlikesi vardır. Sınırlar içerisinde terapist, hastanın pek çok giderilmemiş güvenlik, ilgi, özerklik, kendini ifade ve uygun sınırlar içerisindeki ihtiyaçlarını gidermeye çalışır. Hasta bu moddayken çok incinebilir. Terapist hastaya “ senin için buradayım”, “seninle ilgileniyorum”, “seni terk etmeyeceğim”, “seni suistimal etmeyeceğim”, gibi mesajlar vererek güvenilir ve eğitici bir temel olarak rolünü doğrular.  Terapist hastalara incinebilir yönlerini bildirirler. Böyle yaparak nasıl incinebilir olmaları gerektiği, duygularını nasıl kabul edecekleri ve başka insanlarla duygularını nasıl paylaşacaklarını modellerler.

• Deneysel Çalışma

Hayal kurmada terapist terk edilen çocuğu büyütür, empati kurar ve korur. Hayalde terapist, hastanın çocukluktan gelen üzücü olaylar üzerine çalışmasına yardım eder. Terapist hayale ve çocuğa yeniden ebeveynlik yapar. Terapist, travmatik istismar ya da ihmal hayalleriyle hastaya yol gösterir. Iyi bir ebeveynin yapması gerekenleri yapar aslında: çocuğu sahneden çıkarır, suçu işleyen ile yüzleşir ve suçu işleyen ve çocuk arasında durur ya da durumu idare etmesi için çocuğu güçlendirir. Bu  sayede  hasta adım adım sağlıklı erişkin rolünü alır.

• Bilişsel çalışma

Terapist hastayı normal insan ihtiyaçlarıyla ilgili eğitir. Borderline hastalar normal ihtiyaçlarının ne olduğunu asla öğrenememiştir. Çünkü ebevenyleri tarafından normal ihtiyaçlarının kötü olduğu öğretilmiştir. Bu hastalar çocuğun, güvenliğe, sevgiye, özerkliğe, övgüye, onaya ihtiyaç duymanın normal olduğunu bilmezler. Hayatını yeniden keşfetin ilk bölümleri tedavinin bu düzeyinde faydalıdır. çünkü o bölümler normal gelişimsel ihtiyaçları geçerli kılar. Bilişsel teknikler, üzücü durumlarda terapiste bağlı hisseden borderline hastalara yardım edebilir. Örneğin; panik atak yaşayan bir borderline hastanın, terapistine fobik durumlarda flaş kart okumanın faydalı olduğunu çünkü kartların terapistle bağlantılı hissettirdiğini söyler.

• Davranışsal çalışma

Terapist hastaya girişkenlik tekniklerini öğretir. Hasta bu teknikleri hem seans sırasında, hayal kurma ve rol yapma çalışmalarında hem de seans aralarında ev ödevlerinde uygular. Amaç hastanın duygularını verimli bir şekilde yönetmesidir.

• Terk edilen çocuk moduyla çalışmadaki tehlikeler

1. Hastanın yenik düşebilmesi. Seans bırakabilir ve bunalımlı ya da üzgün hale gelebilir.
2. Terapistin hastanın terk edilen çocuk modunu kapatmasına neden olacak bir biçimde dikkatsizce hareket edebileceğidir. Örneğin: hasta bu moddayken bir problemi çözmeye çalışarak hastaya tepki veriyorsa hasta kopuk korungan moduna geçebilir.
3. Hasta terk edilen çocuk modundayken hastanın çocuksu davranışlarına ve zayıf problem çözmesine terapistin sinirlenmesidir. Terapist tarafından gösterilecek herhangi bir öfke ve ya kızgınlık terk edilmiş çocuk modunu kapatacaktır; ve hasta, terapisti kızdırdığı için cezalandırıcı ebeveyn moduna geçip kendine zarar verici davranışlarla bulunabilir.

1. KOPUK KORUNGAN MOD : TEDAVİ

Hastayı acıdan korumak için, başkalarını yatıştırmak ve yumuşatarak hastayı zarardan uzak tutmak için hastanın duygularını ve ihtiyaçlarını kesme vazifesi görür. Bu mod terk edilen çocuğu korumak için vardır.

• Terapist- hasta ilişkisi

Terapist,  kopuk korungana hastanın terapiste savunmasız kalabileceği kadar güvende olduğunun garantisini verir. Terapist sürekli hastayı korur böyleye kopuk korungan bunu yapmak zorunda kalmaz. Terapist hastayı sakinleştirerek hastanın hükmedici duygulanımını kontrol altına almasına yardım eder. Böylelikle kopuk korunganın hastanın duygularını deneyimlemesine izin vermesi güvenli hale gelir. Cezalandırma olmadan terapist hastanın öfkesini de ifade edebilmesine izin verir.

• Kopuk korunganı devre dışı bırakmak

Terapist kopuk korunganı adlandırıp hastanın bunu tetikleyen ipuçlarını tespit etmesine ve modu fark etmesine yardım ederek başlar. Daha sonra terapist, hastanın çocukluk gelişimini analiz eder ve uyum değerini vurgular. Terapist, hastanın dış yaşamındaki modun aktivasyon öncesinde olayları ve kopmanın sonuçlarını keşfetmesine yardım eder. Kopmanın avantaj ve dezavantajları tespit edilir.

• Deneysel çalışma

Kopuk korungan devre dışı kalır kalmaz, hayal kurma çalışması başlayabilir terapist genellikle kopuk korunganı devre dışı bırakmak için hayal kurma çalışması kullanabilir. Borderline olan hastanın gözlerini kapatıp incinebilir çocuk hayalini kurmasını istediğimizde çoğunlukla temelde duyguya dayalı boş kişilik duygularına doğrudan doğruya erişilebilir.

• Bilişsel çalışma

Kopuk korungan mod üzerine eğitim faydalıdır. terapist duyguları deneyimlemenin ve diğer insanlarla bağlantı kurmanın avantajlarını vurgular. Kopuk korungan ile ilgili bilişsel çalışma yapmak üzerine kendiliğinden paradoksal bazı şeyler vardır. rasyonalite ve nesnelliği vurgulayarak bilişsel çalışma sürecinin kendisi modu pekiştirir. Bu yüzden kopuk korungan bile bilişsel çalışma yapılması tavsiye edilmiyor.

• Biyolojik çalışma

Eğer hasta kopuk korungan modunu kestiğinde şiddetli bir duygulanım tarafından eziliyorsa o zaman terapist, ilaçla tedavi değerlendirmesi için hastayı bir psikiyatra yönlendirebilir.

• Davranışsal çalışma

İnsanlardan uzaklaşma bu modun önemli bir yönüdür. Bu moddaki kişiler insanlara duygusal olarak açılmaya isteksizdirler. Davranışsal çalışmada hasta, bu isteksizliğe rağmen açmaya kalkışır adım adım ve artarak. Kopuk korungan modundan çıkmaya ve uygun önem verdikleri kişilerle terk edilen çocuk ve sağlıklı erişkin modlarına geçmeye çalışır. hasta, seanslarda terapistle rol yapma ve hayal kurma çalışması yapabilir ve sonra en ödevlerini yürütebilir. Dahası hasta, yardımlaşma gruplarına yönlendirilebilir. Kopuk korungan modun tedavisindeki tehlikeler

1. Terapistin kopuk korunganı sağlıklı erişkinle karşılaştırabilmesidir.
2. Terapistin problem çözmeye temeldeki modlara yönelmeden kopuk korungan tarafından çekiliyor olabilmesidir. Genellikle çoğu terapist borderline hastalarının sorunlarını çözme tuzağına düşer ancak hastanın burada istediği şey problemin çözülmesi değildir, sevgi ve şefkat ister.
3. Hastanın öfkeli olması ve terapistin bunu farketmemesidir. Kopuk korungan hastanın öfkesini ifade etmesini engelleyebilir, terapist hastanın öfkesini ifade etmesine yardım ederse o zaman hastanın öfkesi oluşacak ve sonunda hasta dışa vuracak.

3. CEZALANDIRICI EBEVEYN MODU: TEDAVİ

Cezalandırıcı ebeveyn çocuklukta hastayı değersizleştiren ve reddeden ebeveynin içselleştirmesi ve hastanın onlarla özdeşim kurmasıdır. Bu modda hasta kötü olduğu için cezalandırır. Tedavinin amacı, cezalandırıcı ebeveyni alt etmek ve uzaklaştırmaktır. Diğer modların aksine bu mod faydalı bir amaca hizmet etmez. Terapist, cezalandırıcı ebeveyn ile savaşır ve hasta, sağlıklı erişkin olarak terapisti içselleştirir ve derece derece özdeşim kurar ve sonra kendisi cezalandırıcı ebeveyn ile savaşır.

• Terapist- Hasta İlişkisi

Cezalandırıcılığın karşıtlığını model alarak- hastaya yönelik affetme ve kabul etme tutumu- terapist, cezalandırıcı ebeveynin sahteliğini kanıtlar. Hastayı eleştirmek ve suçlamak yerine terapist, hasta gerçek duygularını dışa vurduğunda ve yanlış bazı şeyler yaptığında hastayı kabul eder. Kendini cezalandırma kısmı ego uyumsuz ve dışsal hale gelir. Terapist o zaman cezalandırıcı ebeveyne karşı hasta ile müttefik olur. Cezalandırıcı ebeveyne karşı savaşmak için hasta ile birleşmede terapist empatik yüzleştirmenin bir tutumunu üstlenir.

• Deneysel çalışma

terapist, hayal kurmada cezalandırıcı ebeveyn moduyla savaşmasına yardım eder. Mod çoğunla tek bir ebeveynin sesini içselleştirmiştir.  Tedavinin erken dönemlerinde pek çok hastanın gözü korkar ve hayalde karşı koymak için cezalandırıcı ebeveynden çekinirler. Sonra hastalar terapistin sesini içselleştirdiklerinden ve daha güçlü bir sağlıklı erişkin modu geliştirdiklerinden kendi başlarına cezalandırıcı ebeveyn modu ile savaşabilirler. Hasta aslında tedavinine erken dönemlerinde cezalandırıcı ebeveyn ve terapist arasında bir gözlemcidir. Terapist hastayı ezmeden gerekli araçlar ne ise onları kullanır. amaç, bu modu başka modlarla birleştirmeden mümkün olduğu kadar çıkarmaktır. terapistle, cezalandırıcı ebeveyn arasında bir tartışma vardır; sürekli öfkeli çocuğun ne hissettiğinden bahseder. Başka deneysel teknikler kullanılır. örneğin;gestalt metodunun iki sandalyesi kullanılır. terapist,  hastanın modları değişirken sandalyeleri de değiştirmesi istenir sağlıklı erişkin ve cezalandırıcı ebeveyn arasında diyalog yürütmesini ister. Aynı zamanda geçmişte kendilerini cezalandıran ebeveynlerine mektup yazabilirler. Hasta bu mektupları ev ödevi olarak yazabilir daha sonra seansta bunu yüksek sesle okuması istenir.

• Bilişsel çalışma

Terapist, normal ihtiyaçlar ve duygular konusunda hastayı eğitir. Onlara sahip olmak kötü değildir. Duygusal yoksunluk ve boyun eğicilik şemaları yüzünden borderline hastaları ihtiyaç ve duyguları ifade etmenin yanlış olduğuna ve bunu yaptıklarında cezalandırılmayı hak ettiklerine inanırlar. Ayrıca terapist kendini geliştirmek için cezalandırmanın etkili bir çözüm olmadığını öğretir. Hastalar yaşamlarında yanlış yaptıklarında terapist, onlara affetme, anlayış ve gelişim içeren daha yapıcı bir tepkiyi kendini cezalandırma ile değiştirmeyi öğretir. Amaç hastaların yanlış yaptıkları şeylere dürüstçe bakmaları, uygun pişmanlık göstermeleri, olumsuz etkide bulunabilen kimselere zararı karşılatmaları ve en önemlisi kendilerini affetmeleri. Bu şekilde hastalar kendileri cezalandırmadan yanlışlarının sorumluluğunu alabilirler. Cezalandırıcı ebeveyni yenmek genelde bir yıl ya da daha fazla alabilir. Hasta Flaş kartlara,kendi  nitelikleri ile ilgili veri toplayabilir ve olumsuzluklara karşı koymak için deneyimler hazırlayabilir.

• Davranışsal çalışma

Borderline hastaların örtük hipotezleri neredeyse herkesin cezalandırıcı ebeveyn olacağıdır. terapist bu hipotezi test etmek için deneyler hazırlar. Amaç, hastaya duyguları be ihtiyaçları uygun bir şekilde ifade etmenin sağlıklı insanlar tarafından reddedilmeye ya da misillemeye yol açmayacağını göstermektedir. Arkadaşlık ilişkileri için, terapi sırasında etkileşim rolü oynarlar ve en ödevi olarak uygular.

• Cezalandırıcı Ebeveyn Modu Tedavisindeki Tehlikeler

1. Cezalandırıcı ebeveynin cezalandırarak karşı koyması ( flaş kart okuma veya zihni özendirme meditasyon yöntemleri)
2. Hastanın cezalandırıcı ebeveynden ne kadar korktuğunu küçümsemesi ve deneysel çalışma sırasında yeteri kadar koruma sağlayamamasıdır.
3. Deneysel çalışma yaparken diğer bir tehlike, terapistin hastaya cezalandırıcı ebeveyn ile nasıl karşılaşacağını asla öğretememesidir.
4. Hastanın cezalandırıcı ebeveyni eleştirdiği için kendini vefasız hissedebilmesidir.

4. ÖFKELI ÇOCUK MODU : TEDAVİ

Öfkeli çocuk modu, yanlış davranışlar ve temelde şemaları biçimlendiren giderilmemiş duygusal ihtiyaçlar ile ilgili öfke ifade eder istismar edilme, yoksunluk, boyun eğicilik, reddetme, cezalandırma. Öfkenin çocuklar ilgili olarak genelde haklı olmasına rağmen erişkin yaşamda bu ifade modu, kendini engelleyicidir. Hastanın öfkesi, diğer insanları ezer ve uzaklaştırır böylece hastanın duygusal ihtiyaçlarının sonunda giderilmesini daha da olanaksız hale getirir.

• Terapist- hasta ilişkisi

Terapiste olan öfke bu hastalarda yaygındır ve pek çok terapist için tedavinin en engelleyici yönüdür. Terapist genelde hastanın ihtiyaçlarını gidermeye çalışmaktan tükenmiş hisseder. Borderline olan hastalar bazen istismarcı olabilirler. Terapisti kızdıran ve intikam alması i.in ayartan pek çok davranışla meşguldürler. Hastalar bu şeyleri terapiste zarar vermek için değil umutsuzluktan yaparlar. Terapistlerin borderline olan hastalara yönelik öfke duyduklarında onların ilk önceliği, kendi şemalarına bakmalıdır. eğer varsa şemaları, hangileri tetikliyor terapistin şemalarını. Sonraki adım, hastaların öfkesi suistimal ediciyse sınır koymaktadır. Aslında borderline hastalar, öfkesi şiddetli olmasına rağmen terapiste suistimal edici biçimde davranmazlar. Hasta, öfkeli çocuk modunda olup suistimal edici biçimde davranmadığında o zaman terapist, sırayla bu dört adımı izlemelidir, yanıt vermek için.

1. Açığa vurma
2. Empati [caption id="attachment_52045" align="alignright" width="265"] Borderline Kişilik Bozukluğunda Şema Terapi İle Tedavinin Tanımlanması[/caption]
3. Gerçeklik testi
4. Yineleme

AÇIĞA VURMA Öfke bütünüyle ifade edilir. Bu hastanın sakinleşmesi ve ikinci adıma açık olması için rahatlamasını sağlar.  Terapist kendisine neden sinirlendiğini sorar ve açıklamasını ister. Öfke karşısında terapistin empati göstermesi o öfkeyi etkisiz hale getirir. Çünkü bu birincil amaç değildir. Terapistin destekleyici değil düz ve tarafsız bir ton kullanması ve basitçe “ benimle ilgili başka ne seni öfkelendiriyor”. Diye tekrarlaması önemlidir.   EMPATİ Terapist hastanın temeldeki şemasıyla empati kurar. Hastanın öfkesinin altında genellikle terk edilme, yoksunluk ya da istismar edilme duygusu vardır. öfkeli çocuk, incinebilir çocuğun giderilmemiş ihtiyaçlarına bir yanıttır. empati kurmanın amacı, hastanın öfkeli çocuk modundan terk edilmiş çocuk moduna geçmesidir. O zaman terapist terk edilen çocuğa yeniden ebeveynlik yapabilir ve öfke kaynağını tedavi edebilir. GERÇEKLİK TESTİ Terapist, hastanın öfke kaynağı ve yoğunluğu ile ilgili gerçekli testine dahil olmasına yardım eder. Gerçekliği test etme ve savunmacı olma arasında hassas bir bağ vardır. UYGUN GİRİŞKENLİĞİN YİNELENMESİ Eğer hastanın öfkesi, ilk üç adımdan sonra önemli oranda azalmışsa terapist ve hasta son adıma geçer ki bu da uygun ifadenin gösterilmesidir. Terapist, daha uygun ve  girişken bir şekilde hastanın öfkesini nasıl ifade edeceğini öğrenmesine yardım eder.

• Deneysel çalışma

Hastalar, onlara kötü davranan çocukluk ergenlik ve yetişkinlik yaşamlarında önem verdikleri kişilere yönelik öfke gösterirler. Terapist, onları istedikleri herhangi biçimde hatta onları inciten insanlara saldırmayı hayal etmeye bile cesaretlendirir. Borderline hastalar çoğunlukla saldırgan değildir, onlar kurban olanlardır. başkalarına zarar vermek yerine zarar görmüşlerdir. Öfkelerini dışa vurma, duygu boğulmasını serbest bırakmalarına ve mevcut durumu bakış açısına yerleştirmelerine yardım eder. Hastalar öfkelerini dışa vurmayı çalıştıkları terapistle rol oynama uygular ve yaşamlarında onlara zarar veren insanlara yönelik öfkeli mektuplar yazarlar. Ayrıca hastalar, bir yastığa ve ya mobilyaların yumuşak yerlerine vurma gibi deneysel çalışmalar yaparken öfkelerini serbest bırakabilmek için fiziksel yollar kullanabilirler. Mod çalışması yaparak, öfkeli çocuk, sağlıklı erişkin ve diğer modlar arasında uzlaşma sağlayacak müzakereler yürütür.

• Bilişsel Çalışma

normal insan duyguları üzerine eğitim borderline hastanın tedavisinin önemli bir parçasıdır. öfkenin değerini hastaya öğretmek önemlidir. Borderline hastalar öfkeyi tamamen kötü algılama eğilimindedirler. Terapist öfke duymanın kötü olmadığı güvencesini verir: öfke duymak ve bunu uygun bir şekilde ifade etmek normal ve sağlıklıdır. terapist hastaya gerçeklik testi tekniklerini öğretir böylelikle diğer insanların daha gerçekçi beklentilerini formüle edebilir. Özdenetim kontrolü için flaşkartlar kullanılabilir. ( öfkeli olduklarında davranışsal olarak hareket etmeden önce durup flaşkartları okuyabilirler.)

• Davranışsal çalışma

Hasta hem seanslar sırasında hayal ve rol yapma çalışmasında hem de seanslar arasında ev ödevlerinde öfke yönetimi ve girişkenlik teknikleri çalışılır. Öfkeli çocuğun tedavisindeki tehlikeler

1. Terapistin, hasta öfkeli çocuk modundayken karşı terapötik davranması muhtemeldir.
2. Terapistin karşı saldırıya geçmesi.
3. Terapistin psikolojik olarak geri çekilmesidir. Hasta öfkeli çocuk modundayken terapist duygusal olarak kapanır kopuk korungan moduna geçer. Terapistin kopuk korungan moduna geçmesi de hastanın terk edilen çocuk modunu tetikler.
4. Hastanın terapiste öfkelendiğinden kendisini cezalandırmak için seanstan sonra cezalandırıcı ebeveyn moduna geçebilmesidir.

ÖFKELİ VE TERK EDİLEN ÇOCUĞUN BAŞ ETMESİNE YARDIM ETMEK

1. 1. ZİHNİ ÖZENDİRME MEDİTASYONU

bu meditasyon türü, hastaların kendilerini sakinleştirmesine ve duyguları düzenlemesine yardım eder. Duygular altında ezilmek ya da kapanmak yerine hasta duygularını keşfeder fakat onlara etki etmez. Mevcut an üzerine odaklanılır, onları tetikleyen duygular keşfedilir, ve düşünceler izlenir. Üzgün hissetme hastanın meditasyon yapması için bir ipucudur.

2. KENDİNE İLGİ GÖSTERMEK İÇİN MEMNUN EDİCİ AKTİVİTELER

Hastayı memnun edici aktivitelerle meşgul ederek  terk edilen çocuğa ilgi göstermesini cesaretlendirir. Bu aktiviteler genellikle; hastanın yoksunluk ve değersizlik duygularına karşı çıkar.

3. BİLİŞSEL BAŞ ETME TEKNİKLERİ

Flaş kartlar, pek çok borderline hastalar için en yardımcı baş etme stratejileridir.

4. ŞEMA GÜNLÜĞÜ

Üzüldüğü zaman hastanın kendi baş etme yanıtını üretmesi için gereklidir. Formu doldurmak  hastanın bir problem üzerinde düşünmesine ve sağlıklı bir tepki üretmesine yardımcı olur.

5. GİRİŞKENLİK EĞİTİMİ

bu yolla hastalar duygularını ifade etmenin, ihtiyaçları gidermenin daha kabul edilebilir yollarını öğrenirler. Hastalar girişkenlik eğitimiyle bağlantılı öfke yönetimini öğrenirler. Girişkenlik eğitimi onlara öfkelerini ifade etmenin uygun yollarını öğretir.   SINIR KOYMA

• ANA HATLAR;

1. Sınırlar, hastanın güvenliğine ve terapistin kişisel haklarına dayalıdır. ( hasta güvenliği)
2. Terapistler belirli bir zaman dilimi için yapmaya devam edeceklerini açıkça ifade etmedikçe hasta için yapmaya devam edemedikleri herhangi bir şeyi yapmaya başlamamaları gerekir.
3. Terapist kişisel biçimde sınırları belirler.
4. Terapist hasta bunu ilk kez bozduğunda bir kural öne sürer.
5. Terapist sınırı aşmanın doğal sonuçlarını hazırlar.

İNTİHAR KRİZLERİNİ İDARE ETME

• HASTA İLE TEMAS SIKLIĞINI ARTTIRMA
• HER TEMASTA İNTİHARI DEĞERLENDİRME
• ÖNEM VERİLEN KİŞİLERLE TEMAS KURMAK İÇİN İZİN ELDE ETME
• YARDIMCI TERAPİSTLE BİR KONSÜLTASYON DÜZENLEME
• PSİKOTROPİK İLAÇ TEDAVİSİNE BAŞLAMA
• BİRLEŞİK TEDAVİLERİ DİKKATE ALMA
• GEREKTİĞİNDE GÖNÜLLÜ OLARAK HASTANEYE YATMAYI DÜZENLEME

TERAPİSTİN TUZAKLARI Modlar sürekli değiştiğinden borderline hastalar, istikrarlı içsel terapist imgesine sahip değildirler. Bunun yerine terapist imgesi, modlarla birlikte değişir. Terk edilen çocuk modunda terapist, aniden ortaya çıkabilen ya da hastayı çekebilen idealleştirilmiş bir bakıcıdır. öfkeli çocuk modunda terapist, değersiz mahrum edicidir. Cezalandırıcı ebeveyn modunda terapist, saldırgan bir tenkitçidir. Kopuk korunga modunda terapist, uzak ve mesafeli bir tenkitçidir. Bu geçişler terapist için alt üst  edicidir. Tehlikeler terapistlerin kendi özel şema ve baş etme biçimlerine bağlıdır.

• TERAPİSTİN BOYUN EĞİCİLİK ŞEMASI : hastalara karşı pasif olma tehlikesi
• TERAPİSTİN KENDİNİ FEDA ŞEMASI : hastalar dış temasa müsaade etmeleri ve sonra kırgın olmaları. Temelde duygusal yoksunluk yatmaktadır.
• TERAPİSTİN KUSURLULUK ŞEMASI : hastalar terapisti eleştirdiklerinde yetersizlik duyma teklikesi yaşar terapistler.

TERAPİSTİN DUYGUSAL BASKILAMA ŞEMASI : Bu şemaya sahip terapistler borderline hastalarla çalışmamalıdırlar. Soğuk,katı ve kişilik dışı görünebilirler bordeline hastalar tarafından.

Psk. Firdevs Akbulut