Şema Terapi Nedir?-istanbul psikolog,online terapi
Şema terapi bilişsel davranışçı terapi temelli bir yaklaşım olsa da psikanaliz, bağlanma kuramları, nesne ilişkileri gibi birçok farklı yaklaşımın bir sentezi olarak karşımıza çıkar. Jeffrey e. Young tarafından geliştirilen bu terapide bireyin çocukluk yaşantısı boyunca deneyimledikleri, ötekilerle olan etkileşimi ile birlikte maladaptif şemaların geliştiği ve bu şemaların patolojiye yol açtığı savunulur. Bu amaçla terapistin öncelikli görevi danışanın maladaptif şemalarını tanımlamak ve dönüştürmektir. Youn,g bu terapi yöntemini kendisinin özel ilgisinin olduğu kişilik bozukluklarının tedavisinde kullanmak amacıyla geliştirmiş olsa da günümüzde yeme bozuklukları, depresyon, anksiyete gibi axis 1 bozuklukları da denilen klinik tablolarda da kullanılmaktadır.
Şema nedir?
Şemalar, kişinin dünyaya bakarken taktığı filtreli bir gözlük gibi düşünülebilir. Bireyler gerek soyut gerek somut her şey ile ilgili şemalar geliştirerek dış dünyayı analiz ederler. Bireyin ötekilerle olan ilişkilerinin sonucu şekillen, bireyin kendisi, ötekiler ve dünya ile ilgili inançlarını barındıran bu şemalar; sonraki ilişkilerinde de izlerini gösterir. Bu şemalarının davranışları ve duygusal tepkileri etkilediği anlamına gelir. Şemalar sağladığı bilişsel tutarlılıkla beraber dünyanın daha tahmin edilebilir hale gelmesini sağlar. Bireye doğru ve rahat hissettirirler. Öte yandan çocuklukta maruz kalınan toksik ilişkiler; bireyin uyumsuz, esnek olmayan ve bireyi patolojiye sürükleyebilen şemalar geliştirmesine yol açar.
Maladaptive şemalar nasıl geliştir?
Uyumsuz şemaların gelişimi için birçok farklı neden sayılabilir. Kabaca bu faktörler dört kategori altında toplanabilir.
- Temel ihtiyaçların giderilmemesi: Her çocuğun gelişimi için kritik olan doyurulması gereken ihtiyaçları vardır. Bu ihtiyaçlar optimum düzeyde karşılandığında birey daha sağlıklı bir gelişim gösterirken karşılanmadığında kişi olumsuz şemalar geliştirmektedir. Bu temel ihtiyaçlar genel olarak şunlardır: Güvende hissetme, istikrar, beslenme ve sevgi görme, kabul edilme, özerklik ve yeterlilik hissi, ilgi görme, bağlılık, gerçekçi limitler. Bu ihtiyaçlarının herhangi birinin hiç giderilmemiş olması bireyin o ihtiyaç eksikliğine dair uyumsuz bir şema geliştirmesine yol açar. Örneğin, istikrarlı bir ebeveyn ile bağ kuramamış bir kişi borderlerine kişilik bozukluğunda da yaygın olarak görülen terk edilme şeması geliştirebilir.
- Gerçekçi limitlerin olmaması: Temel ihtiyaçların hiç giderilmemiş olması kadar çocuğun gerçekçi limitlere sahip olmaksızın her isteğini alabilmesi de uyumsuz şemalara yol açan faktörlerdendir. Örneğin narsistik kişilik bozukluğunda kişiler kendilerinin ayrıcalıklı ve özel olduklarına dair düşüncelere sahip olabilirler ve her şeye hakları olduğu yanılgısına kapılabilirler. Bu durumda görülen şema disiplinden yoksun ailelerin sağladığı hak talebi/büyüklenme (entitlement/grandiosity) şemasıdır.
- Travmaya maruz kalma: Travma maruz kalan ve zarar gören çocuk dış dünya ile ilgili güvensizlik ve umutsuzluk duygularına gömülebilir. Güven duygusu zedelenen çocuk güvensizlik şemasının da içinde bulunduğu birçok farklı olumsuz şema geliştirebilir.
- Sosyal öğrenme: Ebeveynlerin ya da diğer önemli ötekilerin tutumlarının içselleştirilmesi ile de şemalar şekillenebilir. Örneğin, sürekli olarak çocuğun başına kötü bir şey geleceğini düşünerek onu koruma çabalarına giren anneyi gözlemleyen çocuk annesi gibi kaygılı biri haline gelebilir.
Online ve Yüz Yüze Uzman Klinik Psikolog Kadromuz için Tıklayın
Ücretsiz/Uygun Psikoterapi için Tıklayın
Ücretsiz Terapi için Tıklayın
Hamide Güven
Referans
Young, J. E., Klosko, J. S., Weishhar, M. E., Soylu, T. V., & Özakkaş, T. (2009). Şema terapi; terapistin rehberi. Litera yayıncılık.
Rafaeli, E., Bernstein, D. P., & Young, J. (2013). Şema terapi: ayırıcı özellikler.
Şema Terapi Nedir?,şema,teravma,çocuk,maladaptif şemalar
istanbul psikolog,psikolog İstanbul,psikolog,şişli psikolog,istanbul psikolog tavsiye,istanbul en iyi psikolog,psikolog ücretleri,istanbul psikolog fiyatları,istanbul psikolog tavsiye,en iyi psikolog İstanbul,i̇stanbul psikolog ücretleri,psikolog fiyatları,psikolog randevu,istanbulda psikolog,fulya psikoloji,istanbul psikolog ücretleri,psiko İstanbul,Psikohelp,istanbul avrupa yakası psikolog,istanbul’da en iyi psikolog,psikolog tavsiye,avrupa yakası psikolog,en iyi psikolog i̇stanbul,psikolog şişli,online psikiyatri,online psikolojik danışmanlık,psikolog randevu ücretsiz,i̇stanbul psikolog,psikolog fiyatları,pedagog,psikolog istanbul avrupa yakası,ücretsiz psikolog İstanbul,psikolog istanbul fiyatları,istanbuldaki en iyi psikologlar,şişli psikolog fiyatları,psikolog türkiye,psikoterapi ücretleri,fulya, Psikohelp,pedagog İstanbul,pedagog olan hastaneler,en iyi psikologlar İstanbul,en iyi psikolog,terapi ücretleri,i̇stanbul terapi ücretleri,istanbul psikolog seans ücretleri,i̇stanbul psikolog fiyatları,psikoloji İstanbul,istanbul psikolog önerisi,ücretsiz psikolog,en başarılı psikologlar,istanbul iyi psikolog,istanbul terapi ücretleri,psikolog randevu İstanbul,istanbul en iyi psikologlar,istanbulda iyi psikolog,psikolog ücretleri İstanbul,çoçuk pedagog İstanbul,ilişki psikoloğu,istanbul avrupa psikolog,istanbul piskolog,istanbul psikologlar,ünlü psikologlar,pedagog randevu,psikolog avrupa yakası,klinik psikoloji yüksek lisans,psikolog randevu devlet,psikoterapi,yüz yüze psikolog İstanbul,ünlü psikologlar i̇stanbul,şişli pedagog