Çürük Elmalar
Psikohelp
Paylaş
Çürük Elmalar-istanbul psikolog,online psikolog
İnsan ve kötülük kavramlarının arasındaki ilişkiyi daha kolay anlayabilmek için öncelikle kavramların tanımlarını yapabiliriz. En temelde kötü kavramı sözlükte “istenilen, beğenilen nitelikte olmayan, hoşa gitmeyen, iyi karşıtı” olarak tanımlanmıştır. Kötü olanı değersiz ve faydasız olanlar şeklinde söyleyebiliriz. Kötü davranış tanımını kendi perspektifimden kişinin içinde yaşadığı kültürel ve ahlaki bağlama uygun olmayan davranışlar sergilemesi şeklinde ifade edebilirim. İyi davranışlara buradan yola çıkarak yararlı, değerli ve istenen nitelikte olan davranışlar diyebiliriz. Bu kavramlarla insan doğasının ilişkisi hakkında farklı açıklamalar vardır. şişli psikolog
İnsan doğası itibarıyla iyi veya kötü müdür? Yoksa bunları sonradan mı öğrenir? Bazı kuramcılar insanın sadece kötü veya iyi olarak doğduğunu söylerken, bazı kuramcılar iki kavramın da sonradan öğrenildiğini dile getirmişlerdir.
Günümüzde bu konuyu açıklayan çok önemli bir çalışma bulunmaktadır. Çalışma Hamlin, Wynn ve Bloom tarafından 2007 yılında yapılmıştır. Bebekler üzerinde yapılan deneyde çocuklara kuklalarla farklı oyunlar sergilenmiştir. Kuklaları izleyen çocukların hangi kuklayı seçtiği veya hangi kuklaya daha uzun süre baktıkları kayıt altına alınmıştır. (Can Babies Tell Right From Wrong?, 2010) (Hamlin vd., 2007) beşiktaş psikolog
Deneyin sonuçları oldukça ilgi çekicidir. “Çocuklar bir başkasına yardımcı olan bireyi bir başkasına engel olana; yardımcı olan bireyi tarafsız olan bireye ve tarafsız bireyi engelleyen bireye tercih etmektedir.” (Hamlin vd., t.y.) Aslında deneyde bebeklerin bir kuklaya yardımcı olan kuklayı iyi olarak, engelleyen kuklayı da kötü olarak nitelendirdiğini söyleyebiliriz.
Araştırma insanın doğuştan iyi, kötü, adalet duygusu kavramlarıyla bir arada doğduğunu gösterir. Kısaca insan iyi ve kötü olanı bilir ve bunları ayırt edebilme gücüne sahip olarak doğar. online terapi
İnsan kötü müdür sorusuna buradan yola çıkarak cevap verirsek, bence insana iyidir veya kötüdür demek çok basite indirgemek olur. Deney sonucunda da görüldüğü üzere insan bebeklikten itibaren duruma göre iyi veya kötü davranışları anlayıp yorumlayabilir. Ayrıca kişi kendi zihinsel kapasitesiyle farklı durumlarda iyi veya kötü davranışlar sergileyebilir. Zimbardo’nun kitabındaki “İyi ile kötü arasındaki çizgi insan kalbinin merkezindedir.” sözü durumu en net şekilde açıklamaktadır. (Lucifer Etkisi, Philip Zimbardo, 2016) istanbul psikolog tavsiye
Peki o zaman insan neden kötü olur ve kötülük yapar? Asıl cevaplamamız gereken soru bu oluyor. Kötü olma halinde kişi istenmeyen, hoşa gitmeyen davranışlar sergileyebilir. Bu davranışlar içerisinde birçok suçu barındırır. Fiziki veya duygusal şiddet, hırsızlık, tecavüz, cinayet vb. Kişiyi bu kötülükleri yapmaya iten birçok sebep olabilir. Bunlardan bazıları yetiştirilme tarzı, genetik aktarımlar ve sosyal dinamiklerin etkisidir.
Yetiştirilme tarzı konusunda Freud kuramında şu şekilde açıklama yapmıştır: “Örneğin, kötü yetiştirilmelerinden dolayı bazı çocukların üst-benliği tam olarak gelişmez. Yetişkin olduklarında bu tip insanlar, para çalmak ya da başkalarına yalan söylemekten daha az sıkıntı duyarlar” (Jerry M. Burger, 2006) Buradan kişinin büyüdüğü ortamdaki eksiklerin , gelecekte kişinin daha rahat suç işlemesine neden olabileceğini çıkarabiliriz. mecidiyeköy psikolog
Yetiştirilme tarzının yanında genetik aktarımların önemine vurgu yapan çalışmalar da yapılmıştır. Araştırmacılar belirli bir gendeki farklılığın kişinin davranışlarını etkilediğini bulmuşlardır. “Genin “kötü” versiyonunu barındırdıkları halde kötü muamele görmemişlerse, kendileri de ileride büyük olasılıkla bu tür davranışları benimsemeyeceklerdi. Genin “iyi” versiyonunu taşıyanlar ise, çocuklukta şiddetli tacize uğramış olsalar bile bu, şiddet döngüsünü ille de tekrarlayacakları anlamına gelmiyordu.” (Eagleman, 2013) Araştırma kişinin geçmiş yaşamında olumsuzluklar olsa bile, bir genin işleyişinin farklı olması kişinin olumlu yönde davranmasını sağlayabileceğini göstermektedir.
Kötü davranışların sebeplerini açıklamaya çalışan psikologlardan biri Zimbardo’ dur. Zimbardo’nun Stanford Hapishane deneyi sonucunda “…sıradan insanların durumsal güçlerin ve sosyal dinamiklerin etkisiyle nasıl birer kötülük makinelerine dönüştüğünü ortaya koymuştur.”. (Yasin & Basbug, 2016) Zimbardo için kısaca: “Çürük olan elmalar değil sepettir.” (Lucifer Etkisi, Philip Zimbardo, 2016) Yani kötü olan insan değil, onu kötülüğe iten içinde bulunduğu ortam ve durumlardır.
İncelediğimiz çalışmalardan insanda iyi ve kötü kavramlarının bir arada olduğunu, kişinin kötülük yapmasının sebebinin yetiştirilme tarzı, genetik aktarım veya sosyal dinamikler gibi faktörlerin olabileceğini gördük.
Bu faktörlerin yanında bence kişinin kötü davranışları sergilemesinin bir diğer sebebi kişinin iyi veya kötü olmaya yönelik becerileridir. Kişi bulunduğu bağlama göre bu becerilerine tutarlı şekilde davranırsa bir sorun olmayacaktır. Eğer kişi kötü davranışlar sergiliyorsa bunun sebebi bulunduğu bağlama uygun davranmayı öğrenmemiş olabilir veya bağlama uygun davranışları bildiği halde davranışlarıyla bildikleri arasında bir ilişki kurmuyordur. Kişiye bulunduğu herhangi bir bağlama göre nasıl2 davranması gerektiği ve bildikleriyle davranışlarının ilişkisini kurabilmeyi öğretirsek kişi iyi davranışlar sergileyebilir.
Kişiyi kötülük yapmasına neden olan daha birçok sebebi sıralayabiliriz ama yine de her şeye rağmen Dostoyevski’nin de söylediği gibi “Kötülük yapan birini kınamaktan daha kolayı yoktur, onu anlamaktan daha zoru da.” bazen bir insanın neden kötülük yaptığının sebebini bulamayabiliriz. (Zimbardo, 1222131600)
Psikolog Başak Arı
KAYNAKÇA
Can Babies Tell Right From Wrong? | The New York Times. (2010, Mayıs 13). https://www.youtube.com/watch?v=HBW5vdhr_PA
Hamlin, J. K., Wynn, K., & Bloom, P. (2007). Social evaluation by preverbal infants. Nature, 450(7169), 557-559. https://doi.org/10.1038/nature06288
Hamlin, J. K., Wynn, K., & Bloom, P. (t.y.). Social Evaluation by Preverbal İnfants: Konuşma Öncesi Dönem Çocuklarının Sosyalite Değerlendirmesi (M. Evren, Çev.). 8.
Lucifer Etkisi, Philip Zimbardo. (2016, Mart 22). http://web.archive.org/web/20160322060908/http://www.lucifereffect.com/about_synopsis.htm
Jerry M. Burger. (2006). Kişilik: Psikoloji Biliminin İnsan Doğasına Dair Söyledikleri (1. bs). Kaknüs Ajans. http://www.kaknus.com.tr/urun/kisilik/
Eagleman, D. (2013). Incognito: Beynin Gizli Hayatı. Domingo.
TDK Sözlük Anlamı. (t.y.-a). https://sozluk.gov.tr/?kelime=kötü
Yasin, F., & Basbug, S. (2016). The Interview with Dr. Philip ZIMBARDO over The Psychology of Evil... Nesne Psikoloji Dergisi, 4(7), 132-146. https://doi.org/10.7816/nesne-04-07-07
Zimbardo, P. (1222131600). Philip Zimbardo: Sıradan insanlar nasıl canavara dönüşürler...veya kahramana dönüşürler.
ÇÜRÜK ELMALAR,iyi,kötü,yetiştirme tarzı,bebek,davranış,
istanbul psikolog,psikolog İstanbul,psikolog,şişli psikolog,istanbul psikolog tavsiye,istanbul en iyi psikolog,psikolog ücretleri,istanbul psikolog fiyatları,istanbul psikolog tavsiye,en iyi psikolog İstanbul,i̇stanbul psikolog ücretleri,psikolog fiyatları,psikolog randevu,istanbulda psikolog,fulya psikoloji,istanbul psikolog ücretleri,psiko İstanbul,Psikohelp,istanbul avrupa yakası psikolog,istanbul'da en iyi psikolog,psikolog tavsiye,avrupa yakası psikolog,en iyi psikolog i̇stanbul,psikolog şişli,online psikiyatri,online psikolojik danışmanlık,psikolog randevu ücretsiz,i̇stanbul psikolog,psikolog fiyatları,pedagog,psikolog istanbul avrupa yakası,ücretsiz psikolog İstanbul,psikolog istanbul fiyatları,istanbuldaki en iyi psikologlar,şişli psikolog fiyatları,psikolog türkiye,psikoterapi ücretleri,fulya, Psikohelp,pedagog İstanbul,pedagog olan hastaneler,en iyi psikologlar İstanbul,en iyi psikolog,terapi ücretleri,i̇stanbul terapi ücretleri,istanbul psikolog seans ücretleri,i̇stanbul psikolog fiyatları,psikoloji İstanbul,istanbul psikolog önerisi,ücretsiz psikolog,en başarılı psikologlar,istanbul iyi psikolog,istanbul terapi ücretleri,psikolog randevu İstanbul,istanbul en iyi psikologlar,istanbulda iyi psikolog,psikolog ücretleri İstanbul,çoçuk pedagog İstanbul,ilişki psikoloğu,istanbul avrupa psikolog,istanbul piskolog,istanbul psikologlar,ünlü psikologlar,pedagog randevu,psikolog avrupa yakası,klinik psikoloji yüksek lisans,psikolog randevu devlet,psikoterapi,yüz yüze psikolog İstanbul,ünlü psikologlar i̇stanbul,şişli pedagog
Alt Başlıklar
Alt başlık bulunamadı.
Psikohelp Uygulamasını İndirin
kullanıcı Psikohelp'e güveniyor
Psikohelp Uygulamasını İndirin
© 2024 Psikohelp Tüm Hakları Saklıdır
0 (212) 216 23 67