Bilinçdışına Giden Kral Yolu:Rüyalar

İnsanın zihinsel yaşamı bilincinde olduğu ve olmadığı etmenlerin etkisi altında var olur, bu güçlerin çatışma alanı içinde yapılanır. Günlük hayatımızda, rüyalarımızda, seçimlerimizde, patolojilerimizde görünen ardında bir güç vardır: bilinçdışı. Bilinçdışı malzemeye doğrudan erişimimiz olmasa da bu malzemenin dönüşüme uğraması ya da bilinç öncesine gelmesi durumunda hakkında bir fikir edinebilmemiz mümkündür. Bilhassa psikanaliz büyük ölçüde bastırılanlardan oluşan bilinçdışının bir tercümesini kişiye sunar. Bilinçdışındaki bastırılan arzularımız zaman zaman sızarak dil sürçmelerinde, sakarlıklarda, kimi unutkanlıklarda doyuma ulaşmaya çalışır.

Freud, hastalarının serbest çağrışım yaparken rüyalarından sıklıkla bahsettiklerini ve rüya üzerine serbest çağrışım yaptıklarında da birçok bastırılmış anı ve duyguyu ifade ettiklerini fark etmiştir. Üstelik rüyaların psikotik insanların bilinç düzeyindeki anormal duygu ve düşünce süreçlerine benzerliğini de görmüştür. Bunlar Freud’a rüyaların bilinçdışına giden bir kral yolu, saklı arzulara ve kaygılara bizi ulaştıracak bir araç olduğunu düşündürmüştür. Uyku esnasında bilinçdışı malzeme kişiyi uyandıracak kadar yoğunlaşır ancak malzeme sansüre uğrar ve kişi uykusunu sürdürmeye devam edebilir. Rüyada önceki günün kalıntıları ve kaynağı çocukluk dönemine kadar inen istekler harmanlanır ve bir maskeleme işlemi gerçekleşir. Bu esnada bilinçdışı istekler doyuma ulaşmanın bir yolunu da bulur.

Rüyaların bir gizil bir de görünür içerikleri vardır. Görünür içerikler aslında gizil içeriklerin dönüşmüş formudur. Gizil içerik simgeleştirme, daraltma, yön değiştirme ve yansıtma yoluyla görünebilir, görünmesinde sakınca olmayan bir hal alır. Amaç gerçek içeriğin gizli tutularak kişinin tedirginlikten korunması, ancak bu esnada bir doyum da yaşanabilmesidir. Bu anlamda rüyada görülen şeyin üzerinde durmanın pek bir anlamı yoktur. Simgeleştirme mekanizmasıyla ölüm, bir aile üyesi ya da beden bölgesi gibi unsurlar farklı bir simgeyle anlatılır. Örneğin pencere imgesi kadın cinsel organı yerine geçebilir. Yön değiştirme içteki ruhsal enerjinin görünür içeriğe aktarılmasını sağlar. Rüyada babanın yerine geçen kişi farklı olsa da var olan enerji babayla ilgilidir ancak ikame kişiyle dürtü amacına ulaşır. Daraltma ise birden fazla gizil içeriğin tek imgede birleşmesidir. Rüyada görülen şey esasen birden fazla kişiyi/nesneyi temsil ediyor olabilir. Günlük hayatımızda da sıklıkla kullandığımız yansıtma mekanizması rüyada da kullanılır. Kişi yansıtma mekanizması sayesinde kendisinden kaynaklanan istek ve arzuları sanki kendinde değilmiş de aslında başkasından kendisine yöneltiliyormuş gibi deneyimler. Bu sayede bu duyguların baskısından kurtularak fail değil, kurban pozisyonuna geçme olanağı bulur.

Rüya yorumuna gelecek olursak, rüyalar ancak bir analiz içinde ve rüyayı gören kişinin çağrışımlarıyla anlam kazanırlar. Freud’a göre psikanalitik tedavinin başında anlamsız görünen rüyalar süreç içerisinde edinilen bilgilerle aydınlanabilir. Dolayısıyla rüya yorumu analizden bağımsız olarak düşünülemez. Rüyadaki motiflerin kazanacağı anlam kişinin kendi ruhsal dünyasına bağlı, o dünya içinde, o kişinin çağrışımlarıyla değişecektir. Yine de hayatta yaşanması mümkün olmayan pek çok şeyi rüyalarda yaşadığımızı ve farklı bir imgeler dünyasına geçiş yaptığımızı düşünecek olursak rüyalara dikkat kesilmek kötü olmayacaktır.

Nehire Seray Öztürk

Kaynakça

Bülent Akot, Freud’un Rüya Yorum Metodu

Engin Geçtan, Psikanaliz ve Sonrası

Sigmund Freud, Rüya Yorumunun Bütününe Bazı Ek Notlar

Bilinçdışına Giden Kral Yolu:Rüyalar,psikanaliz ,dürtü,daraltma,arzu,kaygı,imge,

Bilinçdışına Giden Kral Yolu:Rüyalar,psikanaliz ,dürtü,daraltma,arzu,kaygı,imge,

Bilinçdışına Giden Kral Yolu:Rüyalar,psikanaliz ,dürtü,daraltma,arzu,kaygı,imge,

Bilinçdışına Giden Kral Yolu:Rüyalar,psikanaliz ,dürtü,daraltma,arzu,kaygı,imge,

Bilinçdışına Giden Kral Yolu:Rüyalar,psikanaliz ,dürtü,daraltma,arzu,kaygı,imge,

istanbul psikolog,beşiktaş psikolog,şişli psikolog,online terapi,online psikolog,en iyi psikolog,tavsiye psikolog,psikolog ücretleri,istanbul psikolog çağrışım